مهرداد پویانمهر - استادیار ایمونولوژی، گروه علوم پایه و پاتوبیولوژی،بخش ایمونولوژی و میکروبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه رازی،کرمانشاه، ایران. (مسوول مکاتبات)
محسن خالوندپور - کارشناس محیط زیست، اداره کل حفاظت از محیط زیست استان کرمانشاه، کرمانشاه، ایران.

زمینه و هدف: آلودگی هوا یکی از مهم ترین بحران های زیست محیطی موجودات زنده ( انسان، حیوان و گیاه هان) می باشد. مواجهه با آلودگی هوا با پیامدهای سلامتی متفاوتی مرتبط شده است. آلودگی هوا موجب افزایش بیماریهای مختلف و کاهش متوسط امید به زندگی می شود. با توجه به همبستگی بین اثرات زیانبار موثر بر ایمنی زیستی منتسب به شاخص آلاینده ذرات معلق (PM۱۰) در کیفیت هوا، هدف این مطالعه بررسی روند تغییرات وضعیت سطح ذرات معلق هوا (PM۱۰) طی یک دوره هشت ساله( ۱۳۹۷- ۱۳۹۰)  درکلانشهر کرمانشاه بر اساس شاخص (PSI) و هبستگی تحلیلی آن بر سلامت بود. روش بررسی: داده ها از ایستگاه فعال سازمان حفاظت از محیط زیست کرمانشاه، جمع آوری و چگونگی روند تغییرات غلظت آلاینده مورد نظر بر اساس شاخص psi   مورد تحلیل قرارگرفت. یافته ها:  بیشترین شرایط ناسالم، بسیار ناسالم و خطرناک کیفیت هوا به ترتیب به فصول زمستان ،  تابستان و  با تفاوت معنی داری نیز در  پاییز  در مقایسه با بهار دیده شد. همچنین مطالعه تغییرات کیفیت هوا در طول دوره هشت ساله از نظر فصل و ماه نیز اختلاف معنی داری را نشان داد (۰.۰۰۱>P). گرچه به استثناء یک سال (۱۳۹۳)، دامنه میانگین تغییرات غلظت (μg/m۳) PM۱۰ اختلاف معنی داری رانشان نداد. بحث و نتیجه گیری:  علاوه برهبستگی بین میزان آلاینده  PM۱۰ با اثرات زیست محیطی  و سلامت ،کیفیت هوای کرمانشاه از نظر آلاینده PM۱۰  با وضعیت استاندارد فاصله نسبی دارد.

کیفیت هوا, PM۱۰, ایمنی زیستی, اثرات بهداشتی, کرمانشاه