مهسا ضمیری - مربی، عضو هیئت علمی دانشگاه بجنورد، کیلومتر ۴ جاده اسفراین، دانشگاه بجنورد، دانشکده هنر، گروه شهرسازی
آزاده شریفی نوغابی - مربی، عضو هیئت علمی دانشگاه بجنورد، کیلومتر ۴ جاده اسفراین، دانشگاه بجنورد، دانشکده هنر، گروه ارتباط تصویری

زمینه و هدف:  امنیت یکی از عوامل مطلوبیت فضای شهری است. پژوهش ها نشان می دهد که عوامل اجتماعی و اقتصادی به تنهایی تاثیر گذار بر امنیت نیستند. بلکه طرح فیزیکی فضا و طراحی گرافیکی و عناصر بصری به کار رفته در فضا نیز می تواند نقش بسیاری در ارتکاب یا عدم ارتکاب جرائم داشته باشد. هدف از این پژوهش شناسایی عوامل محیطی تاثیر گذار بر وقوع جرم در محله ها و در مرحله بعد ارائه راهکار هایی در جهت افزایش امنیت آن ها می باشد. روش بررسی: پنج محله از شهر بجنورد انتخاب شده اند که در بافت حاشیه ای شهر قرار دارند. در ابتدا اطلاعات مورد نیاز به کمک روش های توصیفی جمع آوری شده و سپس به کمک روش های تحلیلی آماری همبستگی و رگرسیون لاجیت مورد ارزیابی قرار گرفته اند. یافته­ها: نتایج بدست آمده نشان می دهد توجه به مناظر خیابانی و طراحی محیطی و بهره گیری از اصول گرافیک محیطی منجر به افزایش تمایل به حضور در فضاهای شهری و افزایش نظارت عمومی و در نتیجه کاهش تمایل به انجام اعمال مجرمانه می شود. همچنین افزایش فضاهای سبز در محله ها و ارتقا کیفیت آنها می تواند تمایل به فعالیت های اجتماعی را افزایش داده و در نتیجه فرصت برای وقوع جرم را کاهش دهد. بحث و نتیجه­گیری: با توجه به نقش محیط در میزان امنیت محیطی، پیشنهاد می شود در طراحی شهری به نحوه طراحی فضاهای عمومی و استفاده از پتانسیل های گرافیک محیط توجه ویژه ای صورت گیرد تا از این طریق بتوان احتمال وقوع جرم را کاهش داده و احساس امنیت در محله ها را افزایش داد.

امنیت, طراحی محیطی, بجنورد, جرم, CPTED