احمد مرادخانی - نویسنده مسئول - دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران
سید مصطفی حسینی - دانشجوی دکتری گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران

داد و ستد و معاطات، در زندگی بشر برای رفع نیازهای زندگی او، و بر مبنای دادن یک کالا و ستاندن کالای هم ارز آن است که اگر این توازن برقرار نباشد شارع مقدس و قانون مدنی برای جبران زیان فروشنده یا خریدار اقدام می کند. یکی از این اقدامات تاسیس حق خیار است. خیار غبن به عنوان یکی از خیارات شانزده گانه در فقه، اختیار فسخ معامله است. در اثر خرید به بیش از قیمت متعارف برای خریدار و یا فروش به کمتر از قیمت بازار برای فروشنده حاصل می شود و مبانی عقلائی و شرعی دارد. از این میان مسائل پیچیده ای بروز می کند. ممکن است برای مثال، ناشی از علم و جهل طرفین، تفاوت آشکار یا ناچیز قیمت بازار با قیمت معامله، سقوط یا اسقاط خیار در ضمن عقد یا پس از آن باشد. این تحقیق کوشیده است، مسائل مرتبط با ادعای تاخیر در علم به غبن و اثبات آن را از منظر فقهی و حقوقی مورد کاوش قرار دهد.

خیار غبن، اسقاط ضمن عقد، غبن فاحش، فقه، معامله، لاضرر، ضرر