محسن فرزین - Assistant Prof., Department of Forest, Rangeland and Watershed Management, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Yasouj University, Yasouj, I. R. Iran
مجید خزایی - ۲Assistant Prof., Department of Forests, Rangelands and Watershed Management, Kohgiluyeh & Boyerahmad Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Yasouj, Iran

این پژوهش با هدف تعیین و تحلیل تغییرات پوشش/کاربری اراضی در اطراف شهر یاسوج و تعیین شدت تخریب منابع طبیعی در اثر رشد شهرنشینی و پیش بینی روند آن در آینده انجام گرفته است. بدین منظور، در ابتدا داده های ماهواره ای لندست ۵ و ۸ در مردادماه سال های ۱۳۶۸، ۱۳۷۸، ۱۳۸۸ و ۱۳۹۸ از پایگاه اطلاعاتی سازمان زمین شناسی ایالات متحده آمریکا دانلود شد. پس از اصلاحات رادیومتری و اتمسفری لازم، لایه های داده آماده سازی شد و با ایجاد مجموعه داده، نقشه طبقه بندی پوشش/کاربری زمین در محدوده تحقیق تهیه شد. سپس با استفاده از مدل سلول های خودکار مارکف، نقشه پوشش/کاربری برای سال ۱۴۰۸ پیش بینی و تهیه شد. نتایج نشان داد که مساحت مرتع و جنگل در سال های ۱۳۶۸ و ۱۳۹۸ به ترتیب از ۲۲۰۸۷ به ۱۲۳۸۱ و از ۱۶۰۹۵ به ۱۵۳۳۲ هکتار کاهش یافته است. بیشترین تخریب مرتع و جنگل بین سال های ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۸ به وقوع پیوسته و در مقابل، سطح اراضی رهاشده، نواحی مسکونی و ساخت وساز افزایش یافته است. دقت الگوریتم احتمال حداکثر طبقه بندی با مقدار ضریب کاپای ۷۷/۰، ۹۱/۰، ۸۹/۰ و ۹/۰ و درصد صحت کلی ۴/۸۴، ۹/۹۳، ۹/۹۱ و ۵/۹۲ درصد به ترتیب برای سال های ۱۳۶۸، ۱۳۷۸، ۱۳۸۸ و ۱۳۹۸ نشان از تفکیک و تشخیص مناسب و بسیار خوب مدل طبقه بندی دارد. برمبنای نقشه پیش بینی سال ۱۴۰۸، روند تخریب و تبدیل پوشش مرتعی و جنگلی در طی ۱۰ سال آینده همچنان ادامه خواهد داشت و سطح اراضی کشاورزی و ساخت وساز افزوده خواهد شد.

Land degradation, Land use classification, Landsat, Markov automatic cells model