عاطفه محمدی - M.Sc Student, Faculty of Natural Resources and Marine Sciences, Tarbiat Modares University, Nur, I. R. Iran
سید جلیل علوی - Assistant Prof.,Faculty of Natural Resources and Marine Sciences, Tarbiat Modares University, Nur, I. R. Iran
سید محسن حسینی - Prof., Faculty of Natural Resources and Marine Sciences, Tarbiat Modares University, Nur, I. R. Iran

مدل های پراکنش گونه ای الگوریتم های تحلیلی-آماری هستند که به شناسایی روابط بین پراکنش گونه های گیاهی و عوامل محیطی و تعیین رویشگاه بالقوه گونه های گیاهی می پردازد. گونه ملج یکی از گونه های بومی جنگل های شمال ایران است که به علت دخالت بی رویه و شیوع بیماری مرگ نارون در معرض خطر انقراض قرار دارد و نیازمند توجه و حفاظت است. هدف اصلی مطالعه حاضر، به کار گیری مدل حداکثر آنتروپی به منظور شناسایی رویشگاه بالقوه گونه ملج در جنگل خیرود نوشهر با استفاده از خصوصیات اولیه و ثانویه توپوگرافی و همچنین نقشه های خاک شناسی، حاصلخیزی خاک و زمین شناسی است. با استفاده از روش نمونه برداری انتخابی و اطلاعات آماربرداری، ۸۷۳ پایه ملج ثبت شد. معیار سطح زیر منحنی ROC نشان داد که این مدل برای تعیین رویشگاه بالقوه گونه ملج دارای عملکرد خوبی است. بر اساس ارزیابی اهمیت نسبی متغیرها در مدل حداکثر آنتروپی، ارتفاع از سطح دریا و عمق دره مهم ترین متغیرهای موثر در تعیین رویشگاه گونه ملج هستند. مطالعه حاضر نشان داد که حدود ۵۷/۳۲ درصد منطقه تحقیق، دارای پتانسیل زیاد و خیلی زیاد برای حضور گونه ملج است. نتایج این تحقیق نشان داد که به علت وجود شرایط بهینه در میان بند برای حضور گونه ها و همچنین پتانسیل زیاد این منطقه برای حضور گونه ملج، این منطقه بهترین رویشگاه برای حضور این گونه در جنگل خیرود نوشهر است. مدل ایجادشده می تواند به عنوان ابزاری برای استفاده مدیران و کارشناسان جنگل برای کمک به حفاظت و احیای گونه باارزش ملج در این جنگل استفاده شود.

Habitat suitability, Species distribution modeling, Area under curve, Primary and secondary topographic attributes