سمیرا سادات فاطمی - دانشجوی دکتری بیابان زدایی، دانشکده کویرشناسی، دانشگاه سمنان، سمنان
محمد رحیمی - دانشیار گروه بیابان زدایی، دانشکده کویرشناسی، دانشگاه سمنان، سمنان
مصطفی ترکش - استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان
هومن روانبخش - استادیار گروه جنگلداری مناطق خشک، دانشکده کویرشناسی، دانشگاه سمنان، سمنان

اقلیم تعیین کننده نوع خاک، پوشش گیاهی و جانوری هر منطقه است و در مقیاس وسیع موجب تنوع در زیست بوم ها و ترکیب گونه ای می شود. در مطالعه حاضر، پراکنش گونه Juniperus excelsa در شرایط حال حاضر و آینده تحت اثر تغییر اقلیم (سال های ۲۰۵۰ و ۲۰۷۰) تحت دو سناریوی RCP۲.۶ و RCP۸.۵ با سری داده مدل گردش عمومی HadGEM۲_ES با استفاده از مدل توزیع گونه ای MaxEnt و ۲۲ متغیر اقلیمی و توپوگرافی، در ۱۶۰ سایت نمونه برداری استان سمنان، بررسی شده است. نتایج حاکی از آن است که پس از متغیر ارتفاع از سطح دریا، بارش سردترین فصل سال و درجه حرارت متوسط سالانه، مهم ترین متغیرهای اثرگذار بر پراکنش گونه است. همچنین نتایج نشان داد که با ادامه روند کنونی گرمایش جهانی، سطح رویشگاه گونه نسبت به شرایط حاضر تحت سناریوی خوش بینانه RCP۲.۶ تا سال ۲۰۷۰، در طبقه رویشگاه متوسط ۴/۸۲ درصد افزایش، در طبقات رویشگاه خوب و بسیار خوب به ترتیب، ۳/۳۱ و ۳/۶۷ درصد کاهش خواهد یافت و تحت سناریوی بدبینانه RCP۸.۵ در طبقات رویشگاه متوسط، خوب و بسیار خوب به ترتیب ۵/۷۶، ۹۸ و ۱۰۰ درصد با کاهش سطح مواجه خواهد شد. نتایج نشان داد که مدل هایی مانند MaxEnt با دقت قابل قبولی، کارایی لازم را برآورد پراکنش گونه دارند و متخصصان می توانند از آنها برای ارائه راهکارهای حفاظتی استفاده کنند.

تغییر اقلیم, جنگل های ایران و تورانی, راهکارهای حفاظتی, مدل MaxEnt