هاشم حبشی - دانشیار گروه جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
اردشیر عباسی - کارشناس ارشد، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
رامین رحمانی - دانشیار گروه جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
محمدهادی معیری - دانشیار گروه جنگلداری، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

زی توده کرم خاکی یکی از شاخص های مهم کیفیت خاک های جنگلی است. برآورد زی توده کرم خاکی در خاک های جنگلی به دلیل تغییرات زیاد خصوصیات خاک اغلب دشوار است. هدف این تحقیق مقایسه کارایی رگرسیون خطی چندگانه و رگرسیون درختی در برآورد زی توده کرم خاکی در شرایط متفاوت جنگل است. بدین منظور زی توده کرم خاکی در ۴۰ روشنه طبیعی تاج پوشش و جنگل دست نخورده مجاور آن در پارسل ۳۲ جنگل شصت کلاته به روش دستی از خاک جدا و در آزمایشگاه با دقت صدم گرم تعیین شد. مشخصات فیزیکی و شیمیایی خاک از طریق روش های استاندارد در آزمایشگاه تعیین شد. بهترین مدل در روش رگرسیون خطی چندگانه و رگرسیون درختی برای برآورد زی توده کرم خاکی تعیین شد. اعتبارسنجی مدل های برازش شده با استفاده از آماره های میانگین خطا، میانگین مجذور مربعات خطا و مقدار خطای نسبی انجام شد. با استفاده از رگرسیون خطی چندگانه، متغیرهای وزن مخصوص ظاهری و نیتروژن کل ۲۴ درصد واریانس زی توده را در جنگل دست نخورده برآورد کردند و متغیر مساحت روشنه ۶۶ درصد واریانس را در روشنه تاج برآورد کرد. نتایج نشان داد رگرسیون خطی چندگانه، زی توده کرم خاکی را بیشتر از مقدار واقعی، و رگرسیون درختی در جنگل دست نخورده مقدار زی توده را کمتر از مقدار واقعی برآورد می کند و در روشنه دقیق عمل می کند. با توجه به نتایج تحقیق و به واسطه ناهمگنی زیاد جنگل، پیشنهاد شد پژوهش به صورت سلسله مراتبی انجام گیرد تا ابتدا متغیرهای مهم اثرگذار یافت شوند (در این تحقیق مساحت روشنه و پتاسیم قابل جذب خاک) و بعد از مونه بندی رویشگاه براساس آنها، روابط متغیرهای مستقل و وابسته بررسی شود.

رگرسیون درختی, زی توده, کرم خاکی, مساحت روشنه