فضل الله احمدی میرقائد - دکتری آمایش محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران. (مسوول مکاتبات)
مرجان محمدزاده - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

با توجه به محدودیت ها و پتانسیل اکوسیستم های سرزمین، یکپارچگی و روابط اکولوژیک بین اجزای مختلف آن به خاطر تشدید فعالیت های غیر منطقی انسان به شدت آسیب پذیر به نظر می رسد. بنابراین جهت حفظ یکپارچگی و تعادل اکوسیستم ها و همچنین دست­یابی به توسعه پایدار ضروری است در طرح ریزی و برنامه ریزی سرزمین جنبه های مختلف محیط­زیست از جمله کیفیت زیبایی شناختی سیماهای آن مورد توجه و تاکید قرار گیرد. در ارزیابی کیفیت زیبایی شناختی سیماهای یک قطعه از سرزمین شناسایی و مطالعه عناصر مهم و تاثیرگذار بر کیفیت آن لازم و ضروری به نظر می رسد. در مطالعه حاضر با مدنظر قرار دادن بررسی و شناسایی عناصر مهم در ارزیابی کیفیت زیبایی شناختی انواع سیمای سرزمین، ویژگی ها و معیارهای زیبایی شناختی مورد استفاده در مطالعات و مستندات گذشته مورد بررسی قرار گرفت. پس از آن، عناصر مهم و تاثیرگذار سرزمین از جنبه های مختلف اکولوژیکی، اقتصادی - اجتماعی و بصری در ارزیابی کیفیت زیبایی شناختی سیماهای شهری، جنگلی، کشاورزی، ساحلی، دشتی و کوهستانی شناسایی شدند. بر اساس عناصر و معیارهای شناسایی شده، تجزیه و تحلیل کیفی در رابطه با هر یک از سیماهای سرزمین صورت پذیرفت. این مطالعه نشان داد که شناخت و آگاهی در مورد عناصر محیط­زیستی و بصری تاثیر گذار است و خصوصیات آن ها می­تواند در ارزیابی کیفیت بصری سیمای سرزمین کمک کننده بوده و موجب تسهیل در روند آن شود.

سیمای سرزمین, کیفیت بصری, عناصر زیبایی شناختی, معیارهای اکولوژیکی, معیارهای اقتصادی – اجتماعی