عادله ثقفی - دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
مصطفی حیدری - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
منوچهر قلی پور - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
الهیار فلاح - موسسه تحقیقات برنج کشور، معاونت مازندران سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، آمل، ایران

سیلیکون بعنوان یک عنصر و هم‎چنین سالیسیلیک اسید بعنوان یک تنظیم کننده رشد گیاهی نقش مهمی بر گیاهان بخصوص در شرایط تنش‎های محیطی دارند. به منظور بررسی تاثیر محلول پاشی سیلیکون و سالیسیلیک اسید بر عملکرد کمی و برخی خصوصیات کیفی برنج (رقم شیرودی)، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با ۳ تکرار در مزرعه تحقیقات برنج کشور (آمل) اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل محلول پاشی سیلیکون از منبع سیلیکات پتاسیم در سه سطح ۰، ۳ و ۶ سی سی در لیتر و سالیسیلیک اسید در چهار سطح ۰، ۰/۵، ۱و ۱/۵ میلی مولار در لیتر بودند. نتایج نشان داد سیلیکون تاثیر معنی‎داری بر عملکرد دانه نداشت و استفاده از آن تنها بر اجزای عملکرد دانه همانند تعداد پنجه و تعداد دانه در خوشه معنی‎دار و سبب افزایش آن‎ها شد. این افزایش تا سطح ۳ سی‎سی سیلیکون در لیتر بود. استفاده از سالیسیلیک اسید تا سطح ۰/۵ میلی‎مولار سبب افزایش ۱۷/۱۴ درصدی عملکرد دانه شد. اثر متقابل سیلیکون و سالیسیلیک اسید بر درصد نیتروژن و مقدار فسفر دانه معنی‎دار و بیشترین آن‎ها در تیمار ۶ سی‎سی سیلیکون و ۰/۵ میلی‎مولار سالیسیلیک اسید بدست آمد. مقدار کلروفیل برگ تحت تاثیر تیمار سیلیکون و سالیسیلیک اسید قرار نگرفت اما مقدار سیلیکون برگ تنها تا سطح ۳ سی‎سی سیلیکون در لیتر افزایش یافت (۱۸ درصد).  از نتایج بدست آمده در این آزمایش می‎توان بیان کرد استفاده از ۳ سی‎سی سیلیکون و ۰/۵ میلی‎مولار سالیسیلیک اسید از کارایی مناسبی در بهبود عملکرد دانه و برخی خصوصیات کمی و کیفی برنج رقم شیرودی برخوردار بود.

رنگدانه فتوسنتزی, سالسیلیک اسید, سیلیکون, عناصر معدنی