وحید واحدی - عضو هیات علمی گروه علوم دامی-دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان- دانشگاه محقق اردبیلی - تخصص: فیزیولوژی رشد/ فی
شهروز معبودی - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
طاهر یلچی - هیات علمی / دانشگاه محقق اردبیلی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان
مهدی انصاری - گروه علوم دامی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

در مطالعه حاضر، امکان بهبود عملکرد تولیدمثلی میش­ها و وزن تولد بره­ها با استفاده از تزریق ویتامین E-سلنیوم در میش­های هم زمان شده فحلی با استفاده از ۲۰۰ راس میش نژاد مغانی در قالب طرح کاملا تصادفی در دو گروه بررسی شدند. در گروه شاهد میش­ها در طول دوره هم زمانسازی فحلی هیچ مکملی را دریافت نکردند، اما در گروه دوم، میش­ها در روزهای اسفنجگذاری و اسفنجبرداری پنج میلی لیتر ویتامین E-سلنیوم را به صورت تزریقی دریافت کردند. برای هم زمانسازی، میش­ها به مدت ۱۴ روز اسفنج حاوی پروژسترون دریافت کردند و بعد از خارج نمودن اسفنج­ها، ۴۰۰ واحد بین المللی هورمون گونادوتروپین کوریون اسب (eCG) دریافت کرده و دو روز بعد از آن با قوچ­ها جفت گیری کردند. بعد از زایش، شاخص­های تولیدمثلی در هر گروه محاسبه شدند. در هر گروه آزمایشی از تعداد ۲۰ راس میش در روزهای اسفنج­گذاری و سه هفته بعد از قوچ اندازی خونگیری انجام و برخی فراسنجه­های خونی اندازه­گیری شد. نرخ زایش، بره­زایی، راندمان تولید بره و نرخ دوقلوزایی در گروه شاهد کم تر از گروه­ تیمار بود (۰/۰۵>P). تفاوتی در وزن تولد بره­ها در دو گروه مشاهده نشد. میزان گلوکز و کلسترول سرم خون سه هفته بعد از جفت گیری، در میش­هایی که ویتامین E-سلنیوم دریافت کردند بالاتر بود (۰/۰۵>P). براساس نتایج حاصل، تزریق ویتامین E-سلنیوم در میش مغانی در زمان هم زمان­سازی فحلی، سبب بهبود عملکرد تولیدمثلی می­شود.

راندمان تولید بره, میش مغانی, نرخ آبستنی, ویتامین E سلنیوم, همزمان سازی فحلی