چوب مرغوب و میوه عالی گردو از لحاظ اقتصادی دارای ارزش زیادی است، به طوری که از گذشته تا امروز به شدت ازآن بهره برداری شده و در قانون حفاظت از جنگل ها و مراتع، به عنوان گونه حفاظت شده معرفی شده است. عملکرد گونه های جنس گردو، به ویژه Juglans regia در سال های مرطوب افزایش و در سال های خشک کاهش می یابد. از این رو توجه به شاخص های فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی و شناسایی نواحی ژنومی دخیل در مقاومت به خشکی به منظور انتخاب ارقام مقاوم از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این تحقیق به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی دانهال های گردو و شناسایی نشانگرهای مرتبط با صفات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی در شرایط نرمال و بعد از تنش خشکی از نشانگرهای SSR استفاده شد. ده مکان SSR در مجموع ۵۳ آلل را تولید کردند. همه مکان های SSR مورد مطالعه انحراف معنی داری (p≤۰.۰۱) از تعادل هاردی- واینبرگ نشان دادند. دندروگرام حاصل از روش Neighbour-Joining، ۶۲ دانهال گردو را در چهار گروه اصلی قرار داد. بررسی ساختار جمعیت با نرم افزار Structure ۲.۳.۱، دو زیرجمعیت احتمالی (۲k=) را شناسایی کرد. نتایج تجزیه ارتباط به روش MLM نشان داد که در شرایط نرمال مکان های WGA۹ و WGA۶۹ با صفات رسانایی روزنه، تعرق، فتوسنتز و تعداد برگ سبز سالم ارتباط دارند. در شرایط تنش، ارتباط معنی داری بین مکان WGA۱ و صفت غلظت CO۲ اتاقک زیر روزنه وجود داشت که این مکان ۷۵/۰ از تغییرات مربوط به این صفت را توجیه می کرد. نتایج این تحقیق در برنامه های اصلاح گردو به منظور شناسایی ارقام مقاوم به خشکی کاربرد دارد.

تنش خشکی, تنوع ژنتیکی, روش Mixed linear model, صفات فیزیولوژیک