معادله های رشد سطح مقطع در سطح توده، با حجم توده ارتباط مستقیم دارند و برازش آن ها برای برآوردها و محاسبات توده، مانند برآورد محصول و محاسبات اقتصادی ضروری است. هدف این پژوهش، برآورد معادله های رشد سطح مقطع برای مطالعات اقتصادی است. برای برازش این معادلات، قطر برابرسینه و ارتفاع توده در صنوبرکاری های نمونه ملی منطقه صومعه سرا در دو مرحله اندازه گیری شد. این صنوبرکاری ها همگی با گونه صنوبر دلتوئیدس کلن ۶۹۵۵ نهالکاری شده بودند. با توجه به قطع درختان در سن کمتر از ده سال در منطقه و کمبود اطلاعات در زمینه رشد درختان در سنین بالاتر، دو قطعه صنوبرکاری ۲۶ و ۲۷ ساله شرکت سهامی جنگل شفارود در مناطق گیسوم و پیلمبرا نیز آماربرداری شد. در مرحله بعد، معادلات رشد سطح مقطع برابرسینه با استفاده از سه معادله رشد کرف، هاسفلد و برتالانفی- ریچاردز و روش تفاضل جبری برازش شد. برای مقایسه مدل ها و انتخاب مناسب ترین مدل علاوه بر مقایسه چشمی منحنی ها از آماره های نیکویی برازش شامل ضریب تعیین، جذر میانگین مربع خطا و نیکویی برازش آکاییک بهره گرفته شد. در نهایت، معادلات رشد برآورد شده اعتبار سنجی شد. به این منظور،۳۰ درصد کل داده ها که در برآورد معادلات استفاده نشده بودند، برای برآورد آماره جذر میانگین مربع خطا به کار گرفته شدند. نتایج نشان داد معادلات رشد برآوردشده با مدل کرف نسبت به مدل های هاسفلد و برتالانفی ریچاردز تطابق بهتری با داده ها نشان می دهد. بررسی آماره های نیکویی برازش نیز نشان داد معادلات برآورد شده با ضریب تعیین ۹۷/۰ و جذر میانگین مربعات خطای ۵/۱ مترمربع در هکتار از دقت خوبی برخوردار است. در نهایت، بر پایه نتایج اعتبارسنجی، جذر میانگین مربعات خطای معادلات برای داده های اعتبار سنجی، ۶۴/۰ متر مربع در هکتار برآورد شد که از نظر آماری تفاوت معنا داری با جذر میانگین مربع خطای معادلات برآورد شده ندارد.

روش تفاضل جبری, صنوبر دلتوئیدس, مدل کرف, معادلات رشد سطح مقطع