گونه پده (Populus euphratica Oliv.) در مناطق وسیعی از ایران به طور طبیعی انتشار یافته و بومی مناطق خشک و نیمه خشک است. تنوع جغرافیایی و اقلیمی در گستره انتشار این گونه سبب شده که اختلافاتی به لحاظ مورفولوژیکی و ژنتیکی میان درختان در رویشگاه های مختلف پدید آید. صفات مورفولوژیکی بذر ممکن است در تمایز ژنتیکی پده نقش مهمی داشته باشد. در این بررسی با استفاده از صفات مورفولوژیکی، بذر درختان ۷ رویشگاه پده مقایسه شد. به این منظور از بذر درختان پده با مبادی جغرافیایی مختلف که به مدت ۸ سال در مزرعه تحقیقاتی البرز کرج وابسته به موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور در شرایط کاملا یکسان کاشته شده بودند، نمونه برداری شد. ۵ مشخصه مورفولوژیکی و درصد قوه نامیه اندازه گیری شد. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که درختان رویشگاه های مختلف به جز درصد قوه نامیه در کلیه صفات اختلاف معنی داری در سطح ۵ درصد دارند و مشخصه های مورفولوژیکی بذرها در تمایز میان درختان رویشگاه های مختلف نقش مهمی دارد. همچنین آزمون مقایسه میانگین داده ها، گروه بندی رویشگاه های مختلف را برای هر صفت نشان داد. از میان مشخصه های بذر، طول و پهنای بذر بیشترین تاثیر را در تمایز درون گونه ای پده داشتند.

پده, پروونانس, مورفولوژی بذر, درصد قوه نامیه