فرج الله عسگری - ۱. پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله
هادی گریوانی - ۱. پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله
ابراهیم حق شناس - پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله

مقاله حاضر نتایج مطالعات انجام گرفته در زمینه بررسی خطر روانگرایی در دو مقیاس کلان برای کل جزیره قشم و ریزپهنه­بندی آن در محدوده دو شهر مهم این جزیره، یعنی قشم و درگهان، را ارائه می­دهد. این مطالعات در چهارچوب مطالعات گسترده­تر پهنه­بندی خطر زمینلرزه و     پهنه­بندی مخاطرات ژئوتکنیک لرزه­ای جزیره قشم در پژوهشگاه بین­المللی زلزله­شناسی و مهندسی زلزله به سفارش سازمان منطقه آزاد  قشم انجام گردیده است. طی این مطالعه، در مرحله نخست، پهنه بندی خطر روانگرایی در کل جزیره قشم در مقیاس درجه ۲ مطابق با طبقه بندی راهنمای پهنه بندی خطرات ژئوتکنیک لرزه­ای (TC۴) با مبنا قرار دادن نقشه زمین­شناسی مهندسی تهیه شده در بخش­های دیگر پروژه مد نظر قرار گرفت و سپس در مرحله بعد، ریزپهنه­بندی خطر این پدیده در شهرهای قشم و درگهان در مقیاس درجه ۳ مطابق با راهنمای مذکور به انجام رسید. در این بخش از مطالعه استعداد روانگرایی بر مبنای تهیه پروفیل­های ژئوتکنیکی نماینده و تحلیل آنها برآورد گردیده است. بررسی­ها نشان داد، شهر قشم با توجه به وجود لایه­ای سنگی کربناته به صورت پادگانه­های دریایی در سطح زمین و نوع پروفیل زمین­شناسی زیر این لایه­ها چه در وضع موجود تراز آب زیرزمینی و چه در صورت افزایش آن، ازنظر خطر روانگرایی ایمن است. در شهر درگهان اگرچه در تراز آب موجود خطر روانگرایی پایین است اما افزایش تراز آب می­تواند  در بخش­هایی از این شهر به افزایش شدید خطر روانگرایی منجر گردد.

پهنه بندی, ریزپهنه بندی, روانگرایی, قشم, خطر