محمد هادی داوودی - ۱- استادیار مرکز تحقیقات کم آبی و خشکسالی
وحید احدی عالی - کارشناس ارشد خاک و پی

صرف­نظر از معیارهای زیست محیطی، یکی از نکات مهم در تثبیت توده های لغزشی، اقتصاد مهندسی طرح است به نحوی که هزینه های اجرایی باید با ارزش اقتصادی توده و یا اهمیت کاربری آن هماهنگی داشته باشد. روش های رایج در تثبیت زمین لغزش­ها عمدتا پر هزینه بوده و برای توده­های واقع در اراضی کشاورزی و منابع طبیعی فاقد توجیه اقتصادی می­باشد. در این تحقیق سعی شده کاربرد تکنیک استفاده از محلول اشباع آهک (SLS) saturated lime solution که در سال های اخیر برای تقویت مقاومت برشی خاک­ها ارائه شده است، در تثبیت توده­های لغزشی خاکی مورد ارزیابی قرار گرفته و متدولوژی آن تدوین گردد. در این مقاله، ضمن تشریح و بررسی کامل مراحل مختلف پژوهش شامل بررسی های صحرایی زیرسطحی، آزمایش های آزمایشگاهی، تهیه مدل عددی و تلفیق، نتایجی که در مورد یک توده لغزشی حاصل شده، مورد بحث و ارزیابی قرار می­گیرد. در اولین مرحله، پس از شناخت لایه بندی توده، ویژگی های مقاومتی و مکانیکی خاک اندازه گیری و مقدار لازم برای افزایش مقاومت برشی خاک تعیین می گردد. در مرحله بعدی به کمک مدل های عددی، شرایط لازم برای پایدار شدن توده جستجو شده و بر اساس آن میزان SLS (محلول اشباع آهک) مورد نیاز محاسبه و به کمک مدل های عددی نحوه وارد کردن آن به خاک تعیین می گردد. نتایج نشان می­دهد که این تکنیک در پروژه­های عمرانی قابل استفاده بوده و با توجه به کم بودن هزینه­های آن در مقایسه با روش­های معمول، می­تواند به عنوان یک گزینه قابل رقابت در فعالیت های تثبیت زمین لغزش مورد توجه جدی قرار گیرد.

تثبیت زمین لغزش, جریان در محیط متخلخل, مقاومت برشی, محلول اشباع آهک, مدل عددی