مریم خاکسار بلداجی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم دامی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
فاطمه شیرمحمد - استادیار، گروه علوم دامی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
مرتضی مهری - استادیار، گروه علوم دامی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

به منظور بررسی اثر ۱- آلفا هیدروکسی کوله کلسیفرول بر قابلیت هضم ایلئومی کلسیم و فسفر و عملکرد رشد، آزمایشی با استفاده از ۲۲۵ قطعه جوجه بوقلمون گوشتی نر یک روزه سویه برنز با میانگین وزن ۶۵ گرم در قالب طرح کاملا تصادفی با ۳ تیمار و ۵ تکرار طی ۸ هفته انجام شد. جیرهها برای دو دوره ۴-۱ و ۸-۵ هفتگی تنظیم شدند. تیمارهای آزمایشی در دوره اول شامل ۱) شاهد، حاوی ۴۵۰۰ واحد بین المللی ویتامین D۳ در کیلوگرم جیره، ۲) ۳۵۰۰ واحد بین المللی ۱-آلفا هیدروکسی کولهکلسیفرول، و ۳) ۱۷۵۰ واحد بین المللی ۱-آلفا هیدروکسی کولهکلسیفرول + ۲۲۵۰ واحد بین المللی ویتامین D۳ در کیلوگرم جیره و در دوره دوم شامل ۱) شاهد حاوی ۳۵۰۰ واحد بین المللی ویتامین D۳ در کیلوگرم جیره، ۲) ۳۰۰۰ واحد بین المللی ۱-آلفا هیدروکسی کولهکلسیفرول در کیلوگرم جیره، و ۳) ۱۵۰۰ واحد بین المللی ۱-آلفا هیدروکسی کولهکلسیفرول + ۱۷۵۰ واحد بین المللی ویتامین D۳ در کیلوگرم جیره بودند. در پایان تفاوت معنی داری در وزن بدن، مصرف خوراک و ضریب تبدیل خوراک دیده نشد ولی سطح کلسیم و فسفر سرم و استخوان، و نیز قابلیت هضم ایلئومی کلسیم و فسفر در جوجه های دریافت کننده ۱-آلفا هیدروکسی کولهکلسیفرول، افزایش معنی داری نسبت به گروه شاهد داشت (۰۵/۰P<). همچنین فعالیت آنزیم آلکالین فسفاتاز سرم در این جوجه ها کاهش معنی داری نسبت به گروه شاهد نشان داد (۰۵/۰P<). با توجه به اثر ۱-آلفا هیدروکسی کولهکلسیفرول بر افزایش جذب کلسیم و فسفر و ذخیره آن در استخوان، می توان از این ترکیب به تنهایی و یا در ترکیب با D۳ جهت بهبود کیفیت استخوان بوقلمون استفاده کرد.

بوقلمون, ۱-آلفا هیدروکسی کوله کلسیفرول, قابلیت هضم, استخوان