یاسر معرب - دکتری برنامه ریزی محیطزیست، پژوهشگر و مدرس دانشگاه جامع امام حسین (ع)
علیرضا رحمتی - دکتری برنامه ریزی محیطزیست، دانشگاه تهران

کشاورزی شهری یک سیستم کشاورزی چند کارکردی است که فعالیت های سنتی کشاورزی را با فعالیت های سرگرمی و اوقات فراغت، نشاط و پویایی اقتصادی، سلامت فردی، رفاه جامعه، چشم انداز و موضوعات حفاظت محیط زیست مرتبط می کند. کشاورزی شهری می-تواند نقش مهمی در کمک به توسعه پایدار شهرها ایفا کند .دستیابی به توسعه پایدار شهری از طریق کشاورزی شهری نیازمند توجه به بسترهایی شامل طراحی شهری، قوانین مقررات و فرهنگ سازی صحیح در بین عموم مردم، همچنین شناسایی اماکن، افراد و حتی گیاهان مناسب کشاورزی شهری و ارائه آموزش های لازم است. نوع شناسی کشاورزی شهری براساس نشانگرهای ۱- مکان اجرا، ۲- مقیاس اجرا، ۳- مجریان و شرکا و ۴- گیاهان مناسب است که می تواند برای استفاده شخصی، تجاری، فرهنگی- اجتماعی و یا ترکیبی باشد. لذا در این پژوهش نیز، برای تدوین الگوی کشاورزی شهری در راستای ارتقاء فضاهای سبز شهری نیاز به تبیین مدل مفهومی جامعی است تا براساس آن برنامه ریزان و مدیران شهری با برنامه ریزی مناسب به ارائه الگوی کشاورزی شهری پایدار بپردازند. برای دستیابی به کشاورزی شهری پایدار با توجه به مطالعات انجام شده در ابتدا باید معیارها و زیرمعیارهای انتخاب گیاهان مناسب کشاورزی شهری مشخص گردد. سپس براساس این معیارها، محصولات (سبزی و صیفی جات، گیاهان دارویی، درخت و درختچه های مثمر) در طبقه بندی های مختلف تعیین گردد. در ادامه فضاهای قابل استفاده برای کشاورزی شهری در محیط های شهری مقیاس بندی (مقیاس کوچگ، متوسط و بزرگ) شود و در نهایت براساس محل های تولید (پشت بام، حیاط و باغچه، پارک ها، زمین های بایر، فضاهای باز عمومی (مدارس و موسسات دولتی، بیمارستان-ها، دانشگاه ها)، گلدان، لبه پنجره، تراس) نوع گونه های مناسب کاشت در این محل ها مشخص گردد

کشاورزی شهری، محیط زیست، فضای سبز