حسین رضائی - دانشجو دکتری شهرسازی، واحد یاسوج،دانشگاه آزاد اسلامی،یاسوج،ایران
یعقوب پیوسته گر - دانشیار گروه معماری و شهرسازی،واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی،یاسوج،ایران

توجه به بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهر همواره یکی از مسائل اساسی شهرهای تاریخی و شهرهایی که دارای هویت و روحیه خاص بوده اند می باشد. این بافت های دارای ویژگی های منفی همچون آشفتگی سیما و منظر، عدم دسترسی مناسب، کمبود تاسیسات و تجهیزات شهری و فرسودگی کالبدی-سازهای نیز هستند. اصلی ترین هدف و راهبرد اساسی اقدامات مداخله ای برای بهسازی و نوسازی بافت فرسوده، بازگرداندن این مجموعه به چرخه زندگی است که می تواند در بازآفرینی دوباره و پایدار این مناطق مفید باشد. هدف پژوهش حاضر شناخت شاخص های بافت های فرسوده و برنامه ریزی در راستای احیا و بازسازی این بافت ها است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی توسعه ای و روش آن توصیفی تحلیلی است. هدف از این پژوهش، مطالعه ی نمونه ای یک شهرک که با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی است. یکی از شاخص های میزان فرسودگی در این شهرک بررسی و نتایج به صورت نقشه و جدول ارائه گردید. در این پژوهش از نرم افزاری Excel، Arc GIS و Google earth استفاده شده است. ۸۳ عارضه گذر شهری در این شهرک شناسایی و اطلاعات آنها جمع آوری و ثبت گردید. فرایند به صورت است که ابتدا لایه عارضه معابر تهیه گردید سپس نوع (بلوار، خیابان، زیرگذر، کوچه، بن بست و...) مشخص و نهایتا عرض سواره آنها با استفاده از اسناد و بازدید میدانی تکمیل گردید. آمار کمی میزان نفوذ در این شهرک نیز به این صورت است که ۵۰ درصد معابر عرض بیش از ۶ متر دارند، ۳۰ درصد معابر عرض ۳-۶ دارند و ۲۰ درصد معابر زیر ۳ متر عرض سواره دارند. نقشه و نتایج معابر شهرک مورد نظر بر اساس عرض سواره آنها نشانگر می دهد که معابر کم عرض و پر پیچ و خم در قسمت جنوب و جنوب غربی شهرک وجود دارد و این قسمت از شهرک نیاز به بهسازی و نوسازی دارد. نتایج این تحقیق به خوبی دو نکته را نشان می دهد که ابتدا می بایست به مطالعه بهسازی و نوسازی در سطح خرد ( شهرک ) توجه و اهمیت داد و دوما اطلاعات همیشه و مداوم بروزرسانی گردد. GIS ابزاری است که هر دو قابلیت ذکر شده را دارد و می تواند به متخصصان شهری در این زمینه کمک نماید.

GIS، میزان نقوذ دسترسی، بافت فرسوده، شهرداری شیراز، منطقه ۷شهرداری شیراز