راحله رادپور - دانشجوی دکتری، گروه علوم تربیتی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
رمضان جهانیان - دانشیار گروه علوم تربیتی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

نظارت و کنترل در امر مدیریت و اعمال آن در هر سازمان و تشکیلاتی اجتناب ناپذیر است. اگر نظارت و کنترل در سازمان صورت نپذیرد، دچار هرج و مرج می شود و به اهداف از پیش تعیین شده خویش دست نخواهد یافت. مقوله ی نظارت و کنترل در دانش مدیریت یکی از پایه های چهارگانه ی مدیریت است، و همواره مدیران از این ابزار مهم و حیاتی در جهت پیشبرد امور تحت سرپرستی خود استفاده می کنند. در این مقاله مروری بر تعاریف نظارت و کنترل و مراحل آن در مدیریت اسلامی پرداخته شده است. اهمیت و ضرورت آن در مدیریت اسلامی و ابعاد و مراحل کنترل و نظارت و ویژگی های آن از منظر اسلام و قرآن کریم و حضرت علی (ع) بیان می شود. به طور خلاصه معرفی شش گروه کار نظارت بر اعمال و افکار و نیات انسان بررسی شده است و انواع نظارت و کنترل در مدیریت اسلامی و اهمیت نظارت درونی (خودکنترلی) و نظارت همگانی از دیدگاه قرآن کریم، پیامبر اکرم (ص) و حضرت علی (ع) و مراحل آن ها از نظر خواهد گذشت. به تاریخچه و پیشینه ای از این تحقیق پرداخته شده است و به بررسی نظارت و کنترل در ایران باستان و اهمیت آن پرداخته شده است و روش جمع آوری اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانه ای و به روش توصیفی –اسنادی به بررسی نقش نظارت و کنترل در مدیریت اسلامی پرداخته شده است.

کنترل، نظارت، مدیریت اسلامی.