مهدی گلدوست چناری - ۱- گروه مدیریت برنامه ریزی آموزشی،
علی شیخی - ۲- گروه مهندسی کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی

رسید ن به رشد بالا و توسعه اقتصاد ی از جمله اهد اف مهمی است که همه کشورها د ر پی د ستیابی به آن هستند ، اما د ستیابی به نرخ بالای رشد اقتصاد ی نیازمند شناخت عوامل و امکانات بالقوه و به کارگیری د رست آنها است. رشد جمعیت و تاثیر آن بر توسعه اقتصاد ی موضوعی است که از د یرباز توجه صاحبنظران مسائل اقتصاد ی و جمعیتی را به خود مشغول د اشته است. استفاد ه موثر از نیروی انسانی د ر فرآیند توسعه اقتصاد ی و اجتماعی، بیش از هر چیز به سطح د انش، تلاش و خلاقیت آن ارتباط د ارد که این خود د ر گرو سلامت روحی و جسمی اعضای آن جامعه است(اشکورجیری و همکاران، ۲۰۱۶). رشد جمعیت به عنوان یکی از عمد ه ترین و موثرترین عامل کاهش د رآمد سرانه و به تبع آن، کاهش سطح زند گی و رفاه عمومی، شناخته شد ه است. اگر چه رشد نامطلوب جمعیت د ر شرایط عاد ی موجب فقر است، د ر عین حال، از همین عامل منفی می توان به عنوان عامل مصرف و به تبع آن، به عنوان عامل رشد تولید و تقاضا و شکوفایی اقتصاد ی بهره جست، مشروط بر این که برای بهره گیری از عامل منفی به گونه ای سنجید ه و مطلوب، اصول و قواعد اقتصاد ی د ر جلب سرمایه، اعم از د اخلی و خارجی، مورد بهره برد اری قرار گیرد ، چه د ر غیر این صورت، رشد نامطلوب جمعیت، موجب کاهش رفاه و افزایش فقر عمومی خواهد شد (بارو وسالای مارتین، ۲۰۰۴) .در حال حاضر، متوسط نرخ رشد سالانه ی جمعیت در کشورهای در حال توسعه حدود ۱/۲ درصد است. این در حالی است که نرخ رشد سالانه ی جمعیت در اکثر کشورهای توسعه یافته حدود۰/۶ درصد است. در چند سال گذشته سیاست های کنترل جمعیت در کشورهای در حال توسعه به نتیجه رسیده و نرخ رشد جمعیت شان کاهش یافته است. ظاهرا به نظر می رسد کشورهای پیشرفته توانسته اند جلوی افزایش بیش از اندازه ی جمعیتشان را بگیرند، اما حقیقت این است که کشورهای توسعه یافته و برخی کشورهای در حال توسعه این زنگ خطر را برای خود به صدا درآورده اند که با پایین آمدن بیش از حد نرخ رشد جمعیت و پیرشدن آن، نرخ زاد و ولد آن چنان پایین آمده که در آینده قادر به جبران آن نخواهند بود و باعث انحطاط اجتماعی و روند کاهشی جمعیت آن ها خواهد شد.

واژه کلیدی: توسعه اقتصادی، جمعیت شهری، کشورهای در حال توسعه