حسن حسن زاده - جهاد کشاورزی شهرستان تربت جام
لیلا علیمرادی - استاد دانشگاه آزاد مشهد
علیرضا سوهانی دربان - استاد دانشگاه آزاد مشهد

میدان مغناطیسی می تواند اثرات مختلفی برمتابولیسم و رشد گیاهان بر جای گذارد که این اثرات مستقل از شرایط محیطی می باشند. به همین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرحکاملا~ تصادفی با چهار تکرار در کلینیک گیاهپزشکی جهاد کشاورزی تربت جام درسال۱۳۸۹ انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل گونه های مختلف علفهای هرز (خونی واش، چاودار، گندمک ، چچم و یولاف وحشی )، نوع میدان مغناطیسی (در۲نوع میدان مغناطیس حاصل ازآهن ربای حلقوی و خردههای آهن ربای مخلوط با بذر) و زمان قرارگیری بذور در معرض میدان مغناطیسی (در ۳ سطح ۰، ۳ و ۷ روز) بودند. درطی آزمایش عواملی مانند درصد جوانه زنی ، سرعت جوانه زنی ، طول ریشه چه ، طول ساقه چه ،وزن ترریشه چه ،وزن ترساقه چه ،نسبت وزن ترساقه چه به وزن ترریشه چه و میانگین رسیدن به ۵۰%جوانه زنی مورد محاسبه قرار گرفت . نتایج این بررسی نشان داد که نوع میدان مغناطیسی نیز بطور معنی داری درصد و سرعت جوانه زنی را صرف نظر ازگونه علف هرز تحت تاثیرقرار داد. بیشترین درصد جوانه زنی در علف هرز خونی واش (۹/۷۷ درصد) و کمترین آن در علف هرز گندمک (۵/۵۵ درصد)مشاهده شد. با افزایش زمان قرارگیری معرض میدان مغناطیسی ، اثر آهن ربای خ›رد نشده (کامل ) نسبت به خ›ردشده، درصد جوانه زنی بذور علف های هرز مورد بررسی افزایش یافت . به نظر می رسد نیروی میدان مغناطیسی از طریق تاثیر بر صفات اندازهگیری شده، منجر به بهبود جذب آب،تغییرات بیوشیمایی ترکیبات بذر و تغییر در فعالیت آنزیم های مرتبط با فرایند جوانه زنی و از این طریق باعث کوتاهتر شدن زمان جوانه زنی (میانگین زمان جوانه زنی ) علف های مورد بررسی شد،که این امر نیز به نوبه خود باعث کوتاهتر شدن زمان آزمایشات جوانه زنی وتسریع درفعالیت های تحقیقاتی آزمایشگاهی می شود.

میدان مغناطیسی ، آهن ربا ، تربت جام ، علف های هرز ، جوانه زنی