سید احمد مدنی - استادیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

هدف: نمره دهی یکی از وظایف حرفه ای استادان و نیز یکی از مقررات و رویه های مهم در نظام های دانشگاهی است. نمره دهی را همچنین می توان یکی از ابزارهای استادان برای ایجاد یادگیری و هدایت رفتارهای تحصیلی دانشجویان محسوب کرد. هدف اول پژوهش حاضر آزمودن این فرضیه بود که وضعیت پیشرفت تحصیلی دانشجویان مردود پس از اخذ مجدد درس نیز به سطح مطلوب نمی رسد. هدف دوم آزمودن این فرضیه بود که نمره ۱۰ به عنوان گونه ای از نمره حداقلی، نسبت به نمره های نزدیک به آن اثر مثبتی بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان دارد. روش پژوهش: برای آزمودن فرضیه تحقیق داده های بیش از ۱۹۰ هزار نمره از هشت نیمسال آموزش حضوری قبل از کرونا از سامانه آموزش دانشگاه کاشان استخراج شد. پس از اعمال شرایط مطالعه طولی و حذف داده های مفقود و پرت، نمونه ای به اندازه ۴۵۲۲ جفت نمره از دانشجویانی که درسی را مردود شده بودند به دست آمد. از آزمون های مقایسه میانگین برای ارزشیابی میزان یادگیری دانشجویان در نوبت دوم اخذ درس و از مدل اثرات آمیخته برای بررسی اثر انواع نمره بر معدل دانشجویان استفاده شد. یافته ها: تحلیل ها نشان داد پیشرفت و یادگیری دانشجویان مردود در نوبت دوم اخذ درس مطلوب نیست و از سطح متوسط کلاس به طور معناداری پائین تر است. همچنین معلوم شد مجموعه ای از عوامل آموزشی نظیر ساعت امتحان، تعداد واحد دروس و نرخ ثبت نام کلاس ها بر نمرات دانشجویان مردود اثرات منفی معنادار دارند. یافته اصلی و جالب در پژوهش حاضر این بود که نمره حداقلی ۱۰ در مقایسه با نمره های قبولی «ضعیف» و «بسیار ضعیف» اثر مثبت بیشتری بر روی پیشرفت دانشجویان فاقد مشروطی دارد. نتیجه گیری: در نظر گرفتن نمره حداقلی ۱۰ برای دانشجویان فاقد مشروطی می تواند به عنوان یک راهکار موجهی که اثر مثبت بر پیشرفت تحصیلی دارد مورد توجه استادان دانشگاه قرار گیرد. تبیین محتمل این است که این نمره پیام ویژه ای برای این دانشجویان دارد به نحوی که انگیزه تلاش و کوشش بیشتر برای بهبود معدل و جبران عقب ماندگی را به آنها می دهد. بر اساس این یافته می توان گفت این باور سنتی فراگیران که ۱۰ «نمره کوچک خوشبختی» است دارای مبنای نظری و توجیه روان شناختی است.

تدریس دانشگاهی, سنجش, ارزشیابی دانشجویان, نمره , نمره حداقلی