حمیدرضا ذاکرین - گروه زراعت، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ایران
امیرحسین شیرانی راد - استاد موسسه تحقیقات اصلاح نهال و بذر، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
سعید سیف زاده - گروه زراعت- واحد تاکستان-دانشگاه آزاد اسلامی-تاکستان-ایران
سید علیرضا ولدآبادی - گروه زراعت، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد تاکستان-تاکستان، ایران

این آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی ۱۳۹۹-۱۳۹۸ اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری در سه سطح آبیاری کامل، قطع آبیاری از مرحله گل دهی و قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی و چهار سطح عناصر ریزمغذی شامل صفر (به عنوان شاهد)، کاربرد برگی روی، آهن و روی + آهن، به صورت فاکتوریل در کرت های اصلی و دو رقم کلزا به نام های ساری گل و آرجی اس ۳۰۰ در کرت های فرعی بودند. نتایج نشان داد که بیشترین تعداد شاخه فرعی در بوته (۷۲/۷ عدد)، تعداد خورجین در شاخه های فرعی (۸/۱۲۵ عدد)، وزن هزار دانه (۴۹/۵ گرم)، عملکرد زیست توده (۲۳۷۶۰ کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه (۵۶۶۸ کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن کلزا (۲۵۱۹ کیلوگرم در هکتار) در رقم آرجی اس -۳۰۰ تحت شرایط آبیاری کامل و کاربرد روی + آهن به دست آمد و در شرایط مشابه تفاوت معنی داری با رقم ساری گل نشان نداد. در این آزمایش، قطع آبیاری از مرحله گل دهی بیشترین کاهش عملکرد دانه کلزا را نشان داد و تحت شرایط تنش کم آبی از مرحله گل دهی، کاربرد برگی روی + آهن، عملکرد دانه ارقام آرجی اس۳۰۰ و ساری گل را در مقایسه با شاهد به ترتیب، معادل ۱۰۷ و ۱۳۶ افزایش داد. کاربرد تلفیقی روی و آهن به صورت کاربرد برگی از طریق بهبود رشد رویشی و زایشی بوته های کلزا، عملکرد دانه را در سطوح مختلف رژیم آبیاری افزایش داد. بدین ترتیب، کاربرد برگی ترکیبی عناصر ریزمغذی روی و آهن هر دو با غلظت ۴ در هزار می تواند برای افزایش عملکرد کمی و کیفی کلزا تحت شرایط اقلیمی مشابه توصیه شود

بهبود عملکرد, تنش خشکی, ریزمغذی, کاربرد برگی, کلزا