مهرزاد ابراهیمی - استادیار،گروه اقتصاد،واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز،ایران
مجتبی کفایت - دانشجوی دکترا،گروه اقتصاد،واحد شیراز،دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز،ایران
هاشم زارع - استادیار،گروه اقتصاد،واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی شیراز،ایران
عباس امینی فر - استادیار،گروه اقتصاد،واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی شیراز،ایران

تروریسم یک پدیده پیچیده است بدون آن­که تعریفی فراگیر در مورد آن وجود داشته باشد، زیرا بسیاری از محققان اصطلاح تروریسم را بر اساس درک خودشان از آن تعریف کرده اند. تروریسم و تبعات ناشی آن فراتر از جنبه­های ترس، وحشت و خسارت­های جانی و مادی است. ارتباط بین امنیت و رشد اقتصادی ضروری است، زیرا توسعه اقتصادی بدون امنیت نمی­تواند رخ دهد و صلح و امنیت بدون رشد ممکن است پایدار نیست. بر اساس ادبیات، تروریسم دارای تاثیرات مستقیم بر رشد اقتصادی است. تروریسم، درگیری و خشونت، سرمایه­های فیزیکی و انسانی را از بین می­برد و نهادهای سیاسی و اجتماعی را که بر رشد اقتصادی تاثیر مثبت دارند­، تضعیف می­کند. با توجه به این موضوع، هدف این مطالعه بررسی اثر تروریسم بر رشد اقتصادی در کشورهای خاورمیانه طی دوره زمانی ۲۰۱۸-۲۰۰۰ به روش داده­های ترکیبی است. نتایج این مطالعه نشان داد که تعداد حوادث تروریستی و کشته ­شدگان حملات تروریستی اثر منفی و معنی­داری بر رشد اقتصادی کشورهای مورد مطالعه داشته است. با توجه به سایر نتایج مشاهده شده است که شاخص توسعه انسانی، سرمایه­گذاری مستقیم خارجی، اعتبارات بانکی و تجارت خارجی تاثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی دارند. نرخ تورم نیز دارای رابطه منفی و معنی­داری با رشد اقتصادی کشورها می باشد.

تروریسم, رشد اقتصادی, خاورمیانه, پانل دیتا