حامد پور رستمی - دانشگاه پردیس فارابی دانشگاه تهران
صفر نصیریان - دانش آموخته دکتری مدرسی

نظریه ابدان روحانی، یک نظریه جدید کلامی در باب سرشت انسان است که برای اولین بار توسط خانم ننسی مورفی (الهی دان آمریکایی) مطرح شده است. بر اساس این نظریه انسان دارای ساحتی به نام روح نیست؛ ولو آنکه موصوف به روحانیت و دارای استعدادهای عالی است. این نظریه بر مبنای نظریه تکامل داروین، یک تبیین فیزیکال و متکی به یافته های تجربی، درباره سرشت انسان ارائه می دهد. از نظر نویسنده، استعدادهای مخصوص به انسان مثل سایر استعدادهای مشترک با حیوانات، از نوع فیزیکال هستند؛ با این تفاوت که به استعدادهای عالی، تحول یافته اند. اما این نظریه از دو جهت مورد نقد است. اولا روایات شیعی علی الخصوص نهج البلاغه ضمن صحه گذاشتن بر اصل تکامل در خلقت انسان، برخلاف نظریه تکامل، خلقت جسم و روح آدم را دفعی می دانند؛ نه تدریجی. ثانیا بر اساس این روایات، روحانیت انسان یک جنبه حقیقی از انسان است نه آنکه صرفا وصف بدن آن باشد. این روایات حتی خلقت ساحت روحانی انسان را مقدم بر خلقت جسمانی اش قرار داده و استعدادهای عالی را به روح منتسب می کنند، نه بدن

ابدان روحانی، تکامل، سرشت انسان، نهج البلاغه، ننسی مورفی