سیدحمیدرضا سیدوکیلی - دانشگاه ادیان و مذاهب قم

یکی از اصول اعتقادی مسلمانان، اصل معاد و زندگی پس از مرگ است. این اصل در دین اسلام از چنان جایگاهی برخوردار است که عدم اعتقاد به آن، موجب کفر و خروج از اسلام می گردد. اثبات تجرد نفس و بقای آن، زیر بنای معاد را تشکیل میدهد.مسئله معاد و همچنین نوع و چگونگی حیات برزخی، پیش از ملاصدرا از مسائل علم کلام و یکی از شاخه های مسئله نفس و فنا یا خلود آن پس از مرگ بوده است که ملاصدرا آن را در غالب مساله فلسفی مطرح کرد و در دنباله مباحث مربوط به حرکت جوهری نفس انسانی و قوا و ادراکات او قرار داد. وی قائل است که ادراکات جزئی پس از مرگ توسط قوه خیال صورت می گیرد. این قوه همراه با نفس، پس از مرگ باقی می ماند، از این رو در این جا به تبیین این اصل و آراء فلاسفه در باب آن پرداخته می شود

برزخ، حیات پس از مرگ، معاد، بهشت، جهنم، ملاصدرا