علی اکبر جعفری - هیات علمی روابط بینالملل دانشگاه دولتی مازندران
سمانه شهری نژاد - مدرس دانشکده شریعتی تهران

بعد از فروپاشی اتحاد شوروی و استقلال کشورهای منطقه آسیای مرکزی، به عنوان همسایگان شمالی جمهوری اسلامی ایران زمینه برای برقراری روابط ایران با این کشورهای تازه تاسیس فراهم شد. کشورهای این منطقه نسبت به سایر مناطق پیرامونی ایران از نظر تاریخی، تمدنی، قومیتی و فرهنگی با ایران نزدیکی بسیاری دارند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، نگاه ایران به مناطق همجوار براساس مسائل فرهنگی است. ایران با استفاده از ابزار دیپلماسی فرهنگی در سیاست خارجی خود تلاش می کند تا نفوذ خود در کشورهای منطقه را افزایش دهد. جمهوری اسلامی ایران در برقراری تعادل بین عوامل سخت افزاری و نرم افزاری در سیاست خارجی خود هنوز نتوانسته است به سطح بالایی که بر اساس ظرفیت های موجود میتواند داشته باشد؛ دست یابد. دیپلماسی فرهنگی به دلیل ویژگی غیر مستقیم و پوشیده ای که در هدف های آن وجود دارد، نسبت به دیپلماسی رسمی و آشکار بر جامعه هدف تاثیرگذاری بیشتری دارد. در این تحقیق براساس مفهوم دیپلماسی فرهنگی به دنبال بررسی فرصت های جمهوری اسلامی ایران با کشورهای منطقه آسیای مرکزی هستیم. پرسش ما این است که فرصت های دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در منطقه آسیای مرکزی چیست؟ این فرضیه در پاسخ به این پرسش مطرح می شود: «دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در منطقه آسیای مرکزی در حوزه های مذهبی زبانی و تمدنی دارای فرصت است».

ایدئولوژی، تمدن، دیپلماسی فرهنگی، قومیت