محمدمهدی داور - دانشجوی فلسفه و حکمت اسلامی- دانشکده الهیات و معارف اسلامی- دانشگاه تهران (نویسنده مسئول)
قاسمعلی کوچنانی - دانشیار فلسفه و کلام اسلامی–دانشکده الهیات و معارف اسلامی- دانشگاه تهران
فاطمه محمدی سلامیان - دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی- دانشکده الهیات و معارف اسلامی- دانشگاه تهران

شعر گاهی به معنای صنعتی از صناعات پنجگانه به کار گرفته میشود و مراد از آن، صناعت و بیانی است که عنصر مشترک آن خیال است، در واقع فصل ممیز صناعت شعر از سایر صناعات، خیالانگیز بودن کلام است. گاهی شعر به معنای هنر اخذ میشود و میتوان آنرا جزء هنرهای هفتگانه محسوب کرد. تعریف شعر هنری را میتوان چنین دانست که شعر سخنی است که اولا موزون باشد، دوما دارای قافیه باشد و سوما مخیل باشد. در این مقاله شعر به معنای دوم مد نظر است، زیرا شعر به معنای هنر است که میتواند جنبه متعالیه داشته باشد، در حقیقت شعر به معنای نخست، جنبه صناعتی و آلی، و شعر به معنای دوم جنبه اصالی دارد. ملاصدرای شیرازی علاوه بر اینکه در علوم عقلی به زبان نثر قلمفرسایی کرده است، بسیاری از اندیشههای فلسفی متعالیه خود را نیز به زبان شعر بیان کرده است. آنچه که صدرالمتالهین به زبان منظوم سروده است، شعر به معنای دوم است، زیرا هم دارای سه شرط موزون و مقفی و مخیل است و هم اینکه حکمت متعالیه را به زبان شعر و هنر متعالی سروده است.

هنر متعالیه، شعر، حکمت متعالیه، صدرالمتالهین