یعقوب نوروزی - گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ماکو، ماکو، ایران

چکیده                                                                                معشوق و توصیف و تصویر معشوق در غزل عاشقانه فارسی حضوری پر رنگ دارد؛ شاعران، همواره از زلف و لب و چشم و خط و خال و قد معشوق گفته اند و ابعاد زیبایی معشوق را به تصویر کشیده اند. زیبایی‎شناسی معشوق غزل سنتی، زیبایی‎شناسی تکراری و قالبی است و شاعران اغلب، وجوه زیبایی یکسانی را در معشوق به تصویر کشیده‎اند؛ گویی این که همه، معشوق واحدی داشته‎اند و این عامل، ناشی از عدم تکیه بر تجارب فردی و واقعیت و ناشی از کلی‎گویی و ذهن‎گرایی بوده است. این رویکرد به جمال‎شناسی معشوق در غزل نو، متحول می‎شود؛ شاعران با تجربه‎گرایی، فردیت‎گرایی، واقع‎نمایی و تاکید بر دید شخصی، معشوق را آن چنان که هست، به تصویر می‎کشند و قدم در وادی خلق تصاویری متفاوت از غزل سنتی در وجوه زیبایی معشوق نهاده و از تکرار تصاویر تکراری و ملال‎آور اجتناب می‎کنند. این تصاویر نو، نگاه نو و دیگرگونه شاعر معاصر را به معشوق و وجوه زیبایی او می‎نمایاند و نشان از تغییرات جدی در تصویرگری زیبایی‎شناسی معشوق دارد. در مقاله حاضر تلاش شده است با روشی توصیفی–تحلیلی، به توضیح و تبیین این تغییر رویکرد در غزل معاصر در تصویر ابعاد زیبایی‎شناسی معشوق پرداخته شود و تصاویر و توصیفات نو و بی‎سابقه از وجوه زیبایی شناسی معشوق مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. نتیجه پژوهش حاضر نشان از تغییر رویکرد غزل سرایان معاصر در توصیف و تصویر معشوق دارد.

واژه های کلیدی: غزل نو, زیبایی‎شناسی معشوق, نوگرایی, توصیف, تصویر