عادل صمدی - گروه کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر

فضاهای سبز شهری، بخشی از فضاهای وسیع با محدوده عملکردی شهر است که به منظور ایجاد تنوع و زیبایی، افزایش کیفیت زیستی، تامین رفاه انسانی و ارائه خدمات ویژه به شهروندان انتخاب شده است و با انواع پوشش های گیاهی بومی و غیربومی، تحت نظارت و مدیریت انسان شهری قرار دارد. فضای سبز به عنوان یکی از معیارهای توسعه پایدار شهری و تنفسگاه شهری محسوب می شود. ضمنا وجود فضای سبز در شهرها موجب ارتقاء کیفیت زندگی می شود. در نتیجه نحوه پراکنش فضای سبز در عرصه های شهری هم از بعد شهرسازی و هم به لحاظ عدالت اجتماعی حائز اهمیت است. رشد بیش ازحد جمعیت در کشور و گسترش شهرهای بزرگ از یکسو و نابرابریهای موجود در سطح معیشت زندگی در شهر و روستا از سوی دیگر سبب شده است که علاوه بر جدایی شهرها و روستاها مشکلاتی از قبیل تمرکز سرمایه به صورت نامتوازن در کشور و شهرهای بزرگ، تخریب بیشازاندازه محیط زیست و...به وجود آید. ازاینرو، لازم است تا تعادلی در نظام شهری کشور به وجود آید تا بتواند از تخریبهای زیست محیططی جلوگیری کند و از آنها در جهت بهره برداری صحیح استفاده نماید.در این راستا، هدف این تحقیق، بررسی جایگاه ایجاد بام سبز در مولفه های مهم نظام زیستی شهرها می باشد. در واقع بام سبز یکی از رویکردهای نوین معماری و شهرسازی و برخاسته از مفاهیم توسعه پایداراست که از آن می توان در جهت افزایش سرانه فضای سبز، ارتقا کیفیت محیط زیست و توسعه پایدار شهری بهره برد. توسعه شهرها باعث نابودی فضاهای سبز طبیعی شده است، لذا با توجه به اهمیت غیرقابل انکار این فضاها در زندگی، ایجاد و احیای فضاهای سبز شهری کمک شایانی به پایدارسازی توسعه در محیط های شهری خواهد نمود. ایجاد بام های سبز، به خصوص در مراکز پرتراکم شهری، علاوه بر رفع مشکل کمبود فضای قابل استفاده و قیمت بالای زمین در این بخش از شهرها، میتواند با کاهش میزان هدررفت انرژی و افزایش عمر مفید ساختمان نقش زیادی در حفظ روند توسعه پایدار در بخش مدیریت شهری، به خصوص در کلان شهرها، ایفا نماید.

واژه کلیدی: ارتقا کیفیت محیط زیست، توسعه پایدار شهری، فضای سبز