مصطفی باقری توانی - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، تنکابن
مهرنوش نوروزی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن

بررسی حاضر با هدف پایش وضیعت آلودگی فلزات سنگین و سمی (سرب و کادمیوم) حوضه جنوبی دریای خزر به واسطه ماهی کفال طلایی (Liza aurata) با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS می باشد. نمونه برداری از بافت آبشش ماهیان بالغ کفال، از ۱۰ ایستگاه درکل نوار ساحلی جنوب دریای خزر در دو فصل بهار و پاییز انجام گرفت. جهت ارزیابی فضایی توزیع، تراکم، پهنه بندی و الگوی پراکنش فلزات از روش درون یابی، تابع تراکم کندی، آزمون موران و شاخص Gi* در سیستم GIS استفاده شد. میزان جذب فلزات سنگین سرب و کادمیوم در فصل بهار به ترتیب ۸۸/۱ و۲۳/۱ میکروگرم برگرم و در فصل پاییز به ترتیب ۴۲/۱ و ۷۹/۰ میکروگرم برگرم بود. تجزیه و تحلیل نقشه های GIS نشان داد که روند تراکم و تمرکز هر دو فلز از سمت شرق به غرب به صورت نزولی می باشد. الگوی پراکنش فلزات با توجه به آزمون موران و شاخصGi* به صورت خوشه ای قوی و داغ است که نشان دهنده تجمع و نزدیکی مناطق آلوده دارای تراکم بالا در مجاورت یکدیگر می باشد. در نهایت می توان این طور بیان نمود که میزان آلودگی مناطق شرقی دریای خزر (بندرترکمن و خواجه نفس) بسیار بالا بود و در مقایسه با استانداردهای بین المللی بالاتر از حد مجاز می باشد.

Pollution, Bioaccumulation, Caspian Sea, Liza aurata, Heavy metals, GIS, تجمع زیستی, دریای خزر, فلز سنگین, کفال طلایی