علیرضا سلیمانی - Islamic Azad University
حامد پاکنژاد - Gorgan University of Agriculture Sciences and Natural Resources , Gorgan, Iran
حسینعلی خوشباور رستمی - اداره کل شیلات استان مازندران
سید علی اکبر هدایتی - Gorgan University of Agriculture Sciences and Natural Resources , Gorgan, Iran

در تحقیق حاضر تاثیر سم سایپرمترین بر ساختارهای مورفولوژیک و بافتهای آب شش و کبد جنین اوزون برون به عنوان نشانگر زیستی، بررسی شد. تعداد ۲۷۰ قطعه لارو نورس یک روزه پس از تفریخ در ۳ تیمار شاهد،  µg/l۵/۰ و  µg/l۹/۰ سایپرمترین در ۳ تکرار، در شرایط نیمه پایدار و طی مدت ۲۰ روز در نظر گرفته شد. در پایان دوره تحقیق میانگین تلفات لاروهای نورس در سه تیمار به ترتیب برحسب تعداد ۵۷/۰±۳/۱۷، ۱/۰±۱۹، ۱/۰±۲۳ محاسبه شد. بررسی های مورفولوژیک نیز هم زمان به کمک دستگاه استریومیکروسکپ انجام گردید. در آب شش هیپرپلازی و تورم سلولی حاد و در بافت کبد نکروز تدریجی هسته ها و ایجاد واکوئول به خصوص در غلظت های بالاتر سایپرمترین دیده شد. میانگین تلفات جنین  اوزون برون نسبت به گروه شاهد در غلظت  µg/l۹/۰ افزایش داشت (۰۵/۰p˂). تغییرات مورفولوژیک آشکاری در تمامی تیمارها مشاهده نشد. میانگین داده های طول کلی، ابعاد سر و قطر چشم ها بین گروه ها تفاوتی با یکدیگر نشان نداد (۰۵/۰p˃). بنابراین استفاده گسترده و غیراصولی از این سموم می تواند سبب آلودگی محیط زیست و نابودی تدریجی گونه های ارزشمند آبزی از جمله  ماهیان خاویاری گردد.

Cypermethrin, Histopathology, Sturgeon, Pesticide, حشره کش, سایپرمترین, ماهی خاویاری, هیستوپاتولوژی