سیدماجد حسامی - پژوهشگر، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
فرهاد اسدی - دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

برای برآورد مقدار تولید چوب صنوبر در صنوبرکاری های سنتی، محاسبه میزان رویش آنها ضروری است. به منظور بررسی تغییرات صفات رویشی صنوبر در حاشیه رودخانه زاینده رود اصفهان، شش توده کبوده (Populus alba L.) از سطح صنوبرکاری شده حاشیه رودخانه انتخاب شدند و مشخصات رویشی آنها شامل قطر، ارتفاع، میزان رویش قطری و میزان افزایش ارتفاع اندازه گیری شد و سپس رویش حجمی آنها محاسبه شد. داده های جمع آوری شده به روش آماری تجزیه واریانس یک طرفه تجزیه و تحلیل شدند. براساس نتایج، توده ها در صفات ارتفاع، قطر، متوسط رویش و رویه زمینی در سطح اطمینان ۹۹ درصد و در صفت حجم چوب در هکتار در سطح اطمینان ۹۵ درصد تفاوت معنی داری را نشان دادند. براساس جدول مقایسه میانگین ها، توده چهار ازنظر صفات قطر، ارتفاع و رویه زمینی و توده شش ازنظر حجم چوب تولیدی در هکتار و رویش سالانه بیشترین مقدار را داشتند. میزان رویش سالانه در هکتار از ۵۳/۱۶ تا ۲۵/۴۷ متر مکعب در توده های مختلف متغیر بود که این حداکثر تولید چوب علاوه بر تفاوت توده، به دلیل وجود حداقل فاصله کاشت درختان و افزایش تعداد در هکتار به دست آمد. به عبارت دیگر تغییرات فاصله کاشت و دخالت های مدیریتی در توده ها را می توان در میزان و کیفیت تولید چوب صنوبر بسیار موثر دانست.

اصفهان, صفات رویشی, صنوبر