نسرین نصیری - کارشناسی ارشد جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
محمدرضا مروی مهاجر - استاد گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
وحید اعتماد - استادیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
کیومرث سفیدی - استادیار، دانشکده فناوری کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

استقرار زادآوری طبیعی به عنوان فرآیندی مهم در استمرار حیات توده های جنگلی نقش کلیدی دارد. این پژوهش با هدف بررسی کمی استقرار زادآوری راش (Fagus orientalis Lipsky) در داخل روشنه و زیر پناه پوشش تاجی، در جنگل خیرود شهرستان نوشهر انجام شد. پس از جنگل گردشی دو پارسل از بخش گرازبن انتخاب و با پیاده کردن شبکه ای با ابعاد ۵۰ ×۵۰ متر، نزدیک ترین روشنه ها و لکه های زادآوری  زیر پناه پوشش تاجی در محل تقاطع اضلاع شبکه انتخاب و نوع گونه، فراوانی و ارتفاع نهال ها در آنها اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد فراوانی و ارتفاع نهال های راش در زیر پناه پوشش تاجی بیشتر از فراوانی و ارتفاع آنها در داخل روشنه است و بین فراوانی و ارتفاع نهال راش در زیر پناه پوشش تاجی و داخل روشنه اختلاف معنی داری وجود دارد. با توجه به فراوانی و ارتفاع بیشتر نهال های راش در زیر پناه پوشش تاجی نسبت به داخل روشنه، می توان گفت که کمبود نور در ابتدای رشد گونه راش در زیر پناه پوشش تاجی نسبت به روشنه نه تنها مانعی برای افزایش فراوانی و ارتفاع نهال این گونه محسوب نمی شود، بلکه موجب بهبود زادآوری آن ازنظر فراوانی و ارتفاع در زیر پناه پوشش تاجی شده است. نتایج این بررسی نیاز به نور کم گونه راش یعنی سایه پسند بودن آن را تایید کرد و ایجاد روشنه را پس از استقرار نهال های راش برای ادامه رشد نهال ها و تضمین بقای زادآوری ها در مناطقی که زادآوری این گونه در زیر پناه پوشش تاجی به فراوانی و ارتفاع کافی رسیده است، پیشنهاد می کند.

پناه پوشش تاجی, راش شرقی, روشنه, زادآوری طبیعی