مهدی امینی - Doctoral student of education management - Islamic Azad University of Marand - Marand - Iran
امید علی حسین زاده - Assistant Professor of Educational Management, Department of Educational Sciences, Islamic Azad University, Shabestar. Iran
غفار تاری - Assistant Professor, Islamic Azad University, Marand branch

این پژوهش با هدف طراحی و اعتباربخشی مدل جهت بهبود (ارتقاء) قابلیت سازمانی در بانک های ملی شمالغرب کشور انجام گرفت. این پژوهش از نظر روش گردآوری داده ها و اطلاعات، از نوع تحقیقات توصیفی و پیمایشی و در زمره پژوهش های کاربردی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان بانک های ملی شمالغرب کشور (کارکنان شعب بانک ملی استان آذربایجان شرقی به تعداد ۱۸۲۰ نفر، ۶۰۰ نفر کارکنان بانک ملی در سطح استان اردبیل، کلیه کارکنان بانک ملی استان آذربایجان غربی به تعداد ۶۰۶ نفر، کارکنان بانک ملی استان زنجان به تعداد ۲۱۵ نفر) بود. روش نمونه گیری به صورت نمونه گیری تصادی طبقه ای بود بدین صورت که با توجه به مجموع کارکنان بانک های ملی شمالغرب کشور (۳۲۴۱ نفر) با توجه به جدول مورگان ۳۴۳ نفر انتخاب شد که این نسبت برای کارکنان استان آذربایجان شرقی (۱۹۳ نفر)، استان اردبیل (۶۳ نفر)، استان آذربایجان غربی (۶۴ نفر) و استان زنجان (۲۳ نفر) بود. ابزارهای پژوهش برای عوامل ارتقا دهنده قابلیت سازمانی و عملکرد سازمانی به صورت محقق ساخته و برای قابلیت سازمانی از پرسشنامه استاندارد جمشیدی استفاده شد. نتایج بررسی حاصل از مطالعات کتابخانه ای، نظر متخصصان و تحلیل های عامل تاییدی و اکتشافی منجر به شناسایی ۱۰ مولفه موثر بر ارتقا قابلیت سازمانی شد. این مولفه ها شامل مشتری مداری، هماهنگی عملکردی، ایجاد دانش، انتقال دانش، کاربرد دانش، قابلیت یادگیری سازمانی، قابلیت برنامه ریزی استراتژیک، قابلیت سنجش بازار، قابلیت فناوری اطلاعات و قابلیت اعتمادسازی بود. نتایج آزمون فریدمن نشان داد از بین عوامل ارتقا دهنده قابلیت سازمانی، انتقال دانش، ایجاد دانش، کاربرد دانش، قابلیت اعتمادسازی، مشتری مداری، هماهنگی عملکردی، قابلیت یادگیری سازمانی، قابلیت فناوری اطلاعات، قابلیت سنجش بازار و قابلیت برنامه ریزی استراتژیک به ترتیب دارای بیشترین میزان رتبه بودند. همچنین نتایج حاصل از مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد، ضرایب مسیر بین ایجاد دانش (۲۶۸/۰)، کاربرد دانش (۶۴۴/۰)، قابلیت یادگیری سازمانی (۱۹۱/۰)، قابلیت برنامه ریزی استراتژیک (۱۹۴/۰)، قابلیت فناوری اطلاعات (۳۶۸/۰)، قابلیت اعتمادسازی (۷۹۸/۰) با قابلیت سازمانی در سطح معنی داری قرار داشت (۰۵/۰>p). همچنین ضریب مسیر قابلیت سازمانی با عملکرد سازمانی در سطح معنی داری قرار داشت (۰۵/۰>p). در این بین ضریب مسیر مشتری مداری (۱۱/۰)، هماهنگی عملکردی (۰۳/۰)، انتقال دانش (۰۱/۰)، قابلیت سنجش بازار (۲۵/۰) با قابلیت سازمانی در سطح معنی داری نبودند (۰۵/۰

Organizational capability, promoting factors, banks in the northwest of the country, قابلیت سازمانی, عوامل ارتقا دهنده, بانک های شمالغرب کشور.