داریوش مهدیفر - کارشناس ارشد پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان
رضا کرمیان - کارشناس ارشد پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان
خسرو ثاقب طالبی - دانشیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
مراد سپهوند - مربی پژوهشی، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان

این پژوهش به منظور بررسی تاثیر برخی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک بر مشخصات کمی دارمازو (Quercus infectoria) انجام شد. ۳۶ قطعه نمونه دایره­ای شکل به مساحت ۱۰ آر به­ صورت تصادفی در فرم های مختلف زمین در منطقه مورد مطالعه انتخاب و مشخصه های کمی ازقبیل تعداد، ارتفاع، قطر برابر سینه و قطر تاج درختان در داخل هر یک از قطعات نمونه اندازه گیری شد و در قالب طرح کامل تصادفی با ۱۲ تیمار و سه تکرار برداشت شد. همچنین ۳۶ پروفیل خاک در داخل قطعات نمونه حفر شد. بررسی همبستگی بین مشخصات کمی درختان با عامل­ های خاکی با استفاده از رگرسیون خطی چندمتغیره به روش گام به گام انجام شد. نتایج به­ دست­آمده از تجزیه واریانس نشان داد که بین تیمارهای مختلف در سطح اطمینان ۹۹ درصد اختلاف معنی ­دار وجود دارد. همچنین مقایسه میانگین مشخصات کمی و ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک تیمارهای مختلف با استفاده از آزمون دانکن نشان داد که ازنظر تعداد درخت، ارتفاع، قطر برابر سینه، قطر تاج، عمق خاک، درصد رطوبت اشباع، درصد کربن آلی، فسفر و پتاسیم قابل جذب و درصد شن و رس، دره ها و دامنه های شمالی در وضعیت بهتری قرار دارند. ازنظر درصد مواد خنثی شونده، یال های جنوبی بیشترین مقدار را به­ خود اختصاص دادند. رابطه بین مشخصات کمی با عمق خاک، درصد رطوبت اشباع، درصد کربن آلی، فسفر و پتاسیم قابل جذب از نوع همبستگی مثبت و معنی­دار و با درصد مواد خنثی شونده همبستگی منفی و معنی دار بود. درمجموع می توان گفت با افزایش عمق خاک، درصد رطوبت اشباع درصد کربن آلی، فسفر و پتاسیم قابل جذب، شرایط مطلوب تری برای رشد و افزایش صفات کمی دارمازو به وجود آمده است و برعکس، افزایش درصد مواد خنثی شونده باعث کاهش ویژگی های کمی دارمازو شده است، بنابراین می توان چنین استنباط کرد که حضور و پراکنش درختان دارمازو در منطقه مورد مطالعه با ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک همبستگی دارد.

دارمازو, لرستان, نیاز رویشگاهی, ویژگی های خاک, ویژگی های کمی درختان