شجاعت باباپور - دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری
احسان عبدی - هیات علمی دانشگاه تهران
باریس مجنونیان - هیات علمی دانشگاه تهران
قوام الدین زاهدی امیری - هیات علمی دانشگاه تهران

آگاهی از ویژگی های مکانیکی و فنی خاک برای انجام عملیات جاده سازی، مدیریت بهینه عرصه­های جنگلی و اجرای عملی طرح­های جنگلداری ضروریست. یکی از مهم ترین اصول ساخت جاده های جنگلی، جلوگیری از مخلوط شدن مواد آلی با مصالح جاده در زمان عملیات خاکبرداری و خاکریزی است که اغلب نادیده گرفته می شود. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر ماده آلی بر ویژگی های فیزیکی و مکانیکی خاک و تعیین رابطه مقدار ماده آلی و تغییر ویژگی های موردنظر است. از آنجاکه هزینه های اقتصادی و زیست محیطی ساخت جاده های جنگلی بسیار بالا است، تعیین عامل هایی که بر اندازه موفقیت این عملیات تاثیرگذارند، بسیار مهم است. این پژوهش بر روی نمونه خاک جنگل آموزشی پژوهشی خیرود (بخش نم خانه)، انجام شد. خاک موردنیاز، با حفر پروفیل و ماده آلی موردنیاز، از بقایای درختان و لاشبرگ موجود در کف جنگل تهیه شد. خاک با تیمارهای مختلف ماده آلی (۰ درصد، ۵ درصد، ۱۰ درصد و ۱۵ درصد وزنی) مخلوط و آزمایش های دانه بندی، حدود آتربرگ و CBR بر روی نمونه ها انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش مقدار ماده آلی، حدود روانی و خمیری افزایش و CBR کاهش پیدا می کند که بیان گر رابطه منفی مقدار ماده آلی و نسبت باربری (ترافیک پذیری) خاک است. نتایج این پژوهش به خوبی تاثیر منفی ماده آلی بر ویژگی های فنی خاک و درنتیجه ضرورت عدم اختلاط ماده آلی با خاک، در هنگام عملیات خاکی را نشان می دهد.

جاده سازی, حدود آتربرگ, مکانیک خاک, CBR