محمدنقی نظرپور - دانشیار دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه مفید
طیبه گل محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم اقتصادی

بانک های مرکزی دنیا عموما برای تنظیم بازار پول و نیل به اهداف پولی خود از ابزارهایی همچون عملیات بازار باز، تغییر سطح سپرده های قانونی و تغییر نرخ تنزیل استفاده می کنند. دخالت بانک مرکزی در بازار اوراق­قرضه و خزانه دولتی و خرید و فروش این اوراق، به منظور تنظیم پایه پولی و حجم پول پرقدرت متناسب با نیازهای نقدینگی اقتصاد در شرایط رکود و رونق را عملیات بازار باز[۱] می­گویند. باتوجه به این­که بانک مرکزی ج.ا.ایران در سال­های گذشته با انتشار اوراق مشارکت خود، در قالب عملیات شبه بازارباز[۲] به کنترل نقدینگی پرداخت، شایسته است این اوراق از نظر فقهی و اقتصادی مورد بررسی قرار گیرد. سوال اصلی مقاله حاضر این است که انتشار اوراق مشارکت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با چه آسیب ها و چالش­هایی مواجه است؟ براین اساس مقاله پیش­روکه ماهیت تحلیلی- توصیفی دارد، به­دنبال بررسی این فرضیه است که اوراق مشارکت بانک مرکزی از نظر فقهی و اقتصادی با چالش­هایی مواجه است. نتایج مقاله حکایت از آن دارد که، مهم­ترین آسیب­ این اوراق در بعد فقهی ابهام در تحقق عقد شرکت می­باشد و در بعد اقتصادی تحقق سیاست خنثی­سازی و هزینه­بر بودن انتشار اوراق مشارکت جهت اجرای عملیات شبه بازار باز می­باشد.   [۱].Open Market Operation [۲].Open Market Type Operation

Central Bank Bonds, Financing, Monetary Policy, اوراق مشارکت بانک مرکزی, تامین مالی, سیاست پولی