مرجان کلائی - کارشناس ارشد علوم اقتصادی، کارمند بانک مرکزی (نویسنده مسئول)
حسین نوری زاده - کارشناس ارشد علوم اقتصادی، کارمند بانک گردشگری

استقرار یک شبکه امن پولی و مالی و تقویت سلامت در نظام بانکی از مباحث مهم در ادبیات روز بانکداری می­باشد که جهت دستیابی به این اهداف موضوع استقرار حاکمیت شرکتی در سازمان­های فعال در نظام بانکداری در کنار سایر عوامل موثر از اهمیت به­سزایی برخوردار است. با توجه به این­که اصول حاکمیت شرکتی تبین­کننده عدالت، شفافیت و پاسخگویی در سازمان­هاست، اجرای موثر آن در سیستم بانکی منجر به افزایش کارایی سرمایه، کاهش ریسک­های سرمایه­گذاری، افزایش ثبات مالی، کاهش نرخ هزینه سرمایه و به­تبع آن ترغیب فعالان حوزه اقتصادی برای سرمایه­گذاری بیشتر می­گردد. از مولفه­های اخلاقی هر فعالیت اقتصادی در اسلام ایجاد عدالت، صداقت و تساوی حقوق است تا به تمام ذینفعان اطمینان بخشد که حقوق آنان رعایت می­گردد. بنابراین وظیفه بانکداری اسلامی تطبیق قوانین شریعت با اصول متعارف بانکداری مدرن می­باشد، به­طوری­که اهداف شخصی ذینفعان را بدون این­که وظیفه رفاه اجتماعی را نادیده بگیرد حفظ نماید. این مقاله به بحث پیرامون ماهیت، کاربردها و مقایسه اصول اسلامی حاکمیت شرکتی با اصول متعارف آن با توجه ویژه به OECD می­پردازد و ضمن توضیح اولویت­های اولیه حاکمیت شرکتی که در موسسات مالی اسلامی که منحصر به فرد هستند، تاثیرات حاکمیت شرکتی اسلامی را برنظام اعتباری موسسات مالی اسلامی بررسی می­نماید. می­توان نتیجه گرفت اگرچه اقتصاد اسلامی عمدتا عملکرد مشابه با اقتصاد متعارف را دارد اما همیشه یک شکل مشخصی از تفاوت­ها بین هر دو اصول در پیاده­سازی آن­ها وجود دارد. از این­رو دیدگاه اسلامی حاکمیت شرکتی با در نظر گرفتن مسئولیت و وظایف بیشتر دارای افق گسترده­تری می­باشد.

Islamic Principles of Corporate Governance, Islamic Banking, Credit System, Islamic Financial Institutions., اصول اسلامی حاکمیت شرکتی, بانکداری اسلامی, نظام اعتباری, موسسات مالی اسلامی