فاطمه قره چمنی - دانشجوی دکتری دانشکده حکمرانی دانشگاه تهران

مقاله حاضر با استفاده از روش کیفی و رویکردی میان رشته ای با تکیه بر شیوه تحلیل گفتمان به بازنمایی چگونگی وضعیت تحقق تحصیل و آموزش در مدارس دوران قبل از انقلاب با استناد به اصول قانون اساسی مشروطه و متمم آن پرداخته است. جامعه آماری، تمامی آثار مکتوب علی اشرف درویشیان بوده که به منظور بررسی جایگاه و چگونگی تحصیل و آموزش دانش آموزان در دوران پیش از انقلاب، اصول شهروندی مرتبط با تحصیل در قانون اساسی مشروطه استخراج گردید و با روایت هایی که در داستان های درویشیان در خصوص نظام آموزشی آمده، تطبیق داده شد. یافته ها حاکی از آن است که قانون اساسی مشروطه در تحقق مصادیق نظام آموزشی کشور در بین اقشار مختلف جامعه به طور متوازن عمل نکرده و شکاف موجود بین نظام قانونی و فرهنگی آن دوران، زمینه تحقق و برخورداری دانش آموزان از امکانات و شرایط تحصیل مناسب و یکسان را عملا ناممکن ساخته است. به عبارتی، «تحصیل رایگان و نظام آموزشی متساوی» مذکور در متمم قانون اساسی مشروطه نسبتی با کلیت شیوه زیست دانش آموزان شهرهای مرزنشین به خصوص شهر کرمانشاه و اطراف آن نداشته است.

بازنمود، تحصیل و آموزش، علی اشرف درویشیان، قانون اساسی مشروطه و متمم آن