فرهنگ مراقبی - Assistant Professor, Islamic Azad University. Shahr-e-Rey Branch
محمد متینی زاده - Assistant Professor, Research Institute of Forests and Rangelands
بابا خانجانی شیراز - Senior Research Expert, Agricultural and Natural Resources Research Center of Guilan Province
مریم تیموری - Senior Research Expert, Research Institute of Forests and Rangelands
فرناز افدیده - Research Expert, Young Researchers Club, Islamic Azad University, Shahr-e-Rey Branch

تولید و ترشح آلکالین فسفاتاز و اسید فسفاتاز به ترتیب توسط میکروارگانیسم ها و گیاهان نقش مهمی در تبدیل فسفات آلی به معدنی و دسترسی گیاهان به آن دارد. برای مطالعه این دو صفت در رویشگاه های فندق از خاک ریزوسفر پایه های فندق در دو رویشگاه طبیعی آق اولر (استان گیلان) و آرپاتپه (استان اردبیل) و رویشگاه دست کاشت ایستگاه تحقیقات البرز (استان البرز) در دو فصل بهار و تابستان نمونه برداری انجام شد. پس از عصاره گیری از خاک و انجام واکنش های بیوشیمیایی لازم، فعالیت آلکالین فسفاتاز و اسید فسفاتاز با استفاده از اسپکتروفتومتر سنجیده شد. بررسیهای ما نشان داد که میزان فسفر قابل جذب در سه رویشگاه متفاوت و به ترتیب در رویشگاه آرپاتپه ۲۱/۲۳ در رویشگاه البرز ۴۲/۳۲ و در رویشگاه آق اولر ۵۶/۸ ppm بود. فعالیت آنزیم های آلکالین فسفاتاز (µg ρNP g-۱ h-۱ (±۲۱/۳۸) ۵۲۰/۳۵)  و اسید فسفاتاز ( µg ρNP g-۱ h-۱ (±۲۹/۵۲) ۶۷۸/۰۲) خاک در رویشگاه آرپاتپه در هر دو فصل بهار و تابستان از دو رویشگاه دیگر بیشتر بود. همچنین بررسیها نشان داد که میزان فعالیت اسید فسفاتاز در تابستان حدود ۲/۵ برابر فعالیت در بهار در هر ۳ منطقه بوده که بیان کننده ی رشد ریشه ها در طول دوره ی رویش است. بنابراین فعالیت آلکالین فسفاتاز در فصل تابستان ۲ برابر یا کمتر از آن در ۳ رویشگاه می باشد که منعکس کننده دوره سکون در فعالیت میکروارگانیسم ها در طول تابستان است.

Acid Phosphatase, Alkaline phosphataes, Forest, Hazel