بابک پیله ور - استادیار، دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان
مهدی کاکاوند - دانشجوی کارشناسی جنگل داری، دانشگاه لرستان
حسن اکبری - استادیار، دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان
احمد اسماعیلی - استادیار، دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان
جواد سوسنی - استادیار، دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان
زهرا میرآزادی - دانشجوی کارشناسی ارشد جنگل داری، دانشگاه لرستان

عدم تجدید حیات طبیعی گونه بلوط ایرانی به شکل دانه زاد، که بیشترین دامنه پراکنش را در رویشگاه های زاگرس به خود اختصاص داده است، منجر به جنگل کاری توسط بذر یا نهال این گونه به منظور ارتقاء کمی و کیفی این رویشگاه ها شده است. به رغم اهمیت زیاد شناخت بردباری به سایه این گونه در تولید نهال و جنگل کاری، هنوز مطالعه جامعی در این خصوص انجام نشده است. این مطالعه درصدد تعیین پاسخ های مورفولوژیکی و رویشی گونه بلوط ایرانی به سطوح مختلف نور در اولین سال رویشی در نهالستان می باشد. بدین منظور در این تحقیق از طرح آزمایشی کاملا تصادفی با عامل نور در چهار سطح ۲۰ درصد، ۴۰ درصد، ۶۰ درصد و ۱۰۰ درصد (نور کامل) استفاده شد. تعداد بیست نهال از هر تیمار در دو زمان ۱۰۰ روز پس از جوانه زنی و ۹۰ روز پس از اولین نمونه برداری به شکل کاملا تصادفی انتخاب شده و مولفه های رویشی در آنها اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که با افزایش میزان سایه (۲۰درصد نور کامل) رویش ارتفاعی، ضریب کشیدگی، نسبت زی توده اندامهای هوایی به زی توده ریشه و میانگین سطح برگ افزایش می یابد و مقادیر اندازه قطر یقه، مقدار زی توده ریشه، نرخ جذب خالص و نرخ رشد نسبی کاهش می یابد. با در نظر گرفتن اینکه هر چه نرخ رویش نسبی بالاتر باشد میزان زنده مانی بیشتر خواهد بود، بلوط ایرانی را می توان یک گونه نورپسند محسوب کرد که در نهالستانها با توجه به عدم محدودیت رطوبتی، در نور ۱۰۰ درصد بهترین کارآیی را نشان می دهد.

بردباری به سایه, جنگلهای زاگرس, نهالستان, نرخ رشد نسبی, نرخ جذب خالص