مهران نصیری - دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
سیدمحمد حجتی - استادیار، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
مهرسده تفضلی - دانش آموخته کارشناسی ارشد جنگل داری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

آتش به عنوان پدیده ای طبیعی همواره اکوسیستم های جنگلی را تحت تاثیر قرار می دهد. گرمایش جهانی و تاثیر آن در طولانی شدن فصل خشک به همراه تجمع لاشبرگ سبب تشدید اثرهای آتش سوزی در اکوسیستم های جنگلی می شود. جنگلهای هیرکانی ایران اغلب تحت تاثیر آتش سوزیهای طبیعی و عمدی هستند. این پژوهش به منظور بررسی سرعت گسترش آتش سوزی سطحی و عوامل موثر بر آن در جنگل آمیخته طبیعی چلمردی استان مازندران انجام شد. سرعت گسترش آتش در شرایط مختلف از طریق شبیه سازی سرعت های مختلف باد (از یک تا ۱۶متر بر ثانیه)، طبقات شیب (از صفر تا ۹۰ درصد)، نوع لاشبرگ (بلندمازو، ممرز، انجیلی، راش و پلت) و ضخامت آن (از یک تا ۸ سانتی متر) مورد اندازه گیری قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش سرعت باد، سرعت آتش سوزی سطحی به طور تصاعدی افزایش یافته است. همچنین افزایش شیب سبب تسریع در گسترش آتش سوزی سطحی شده است. یافته های این تحقیق حکایت از آن دارد که با افزایش ضخامت لاشبرگ تا ۴ سانتی متر سرعت آتش سوزی سطحی افزایش و از آن به بعد کاهش می یابد. نوع لاشبرگ تاثیر زیادی بر سرعت گسترش آتش سوزی سطحی دارد. به طوری که برگهایی با ضخامت کم (راش) و پهنای زیاد (پلت) با خم شدن سریع خود باعث تسهیل انتقال آتش به لاشبرگ های مجاور شده و سرعت آتش سوزی را افزایش می دهند و برگ هایی با ضخامت بیشتر (بلندمازو) و کوچکتر (ممرز) به دلیل عدم انتقال سریع آتش به لاشبرگ های مجاور باعث کاهش سرعت گسترش آتش سوزی می شود.

آتش سوزی سطحی جنگل, سرعت باد, شیب, ضخامت لاشبرگ, نوع لاشبرگ, سرعت گسترش آتش