سعیده سادات میرزاده واقفی - Research Expert, Research Institute of Forests and Rangelands (RIFR)
زیبا جم زاد - Associate Prof., RIFR
عادل جلیلی - Professor, RIFR
محسن نصیری - Senior Expert, RIFR

زالزالک از تیره گل سرخ (Rosaceae) و از جمله درختانی است که دارای مصارف دارویی و زینتی می باشد. بذر این جنس دارای مشکل جوانه زنی است، به طوری که ممکن است ۲ تا ۳ سال جوانه نزند. در زمینه جوانه زنی گونه های مختلف این جنس تحقیقات محدودی صورت گرفته است. به همین علت در این تحقیق در مورد جوانه زنی بذر سه گونه زالزالک بومی ایران یعنی Crataegus babakhanloui، C. aminii و C. persica تحقیقاتی انجام و بهترین و موثرترین تیمار معرفی گردید. برای بررسی جوانه زنی و شکستن خواب بذرهای سه گونه یادشده، آزمایش هایی با ۴ تیمار و ۳ تکرار به صورت طرح کاملا تصادفی انجام شد. تیمارها شامل خراش دهی پوسته و اعمال گرمادهی و سرمادهی متناوب بودند. نتایج نشان داد که در تمام تیمارها برای نفوذپذیرتر کردن پوسته و شکستن خواب بذر، خراش دهی مکانیکی موثر است. سرعت جوانه زنی در تیمار ۴ (قرار دادن بذرها در آب روان به مدت ۲۴ ساعت، سپس سه ماه گرمادهی ( °C ۱۸) و به دنبال آن ۵/۴ ماه سرما دهی) در بین همه گونه ها دارای بیشترین مقدار می باشد. بیشترین درصد جوانه زنی در تیمار ۳ (کاشتن بذرها در هوای آزاد در اوایل تابستان) نشان دهنده موفقیت این تیمار است. با توجه به تعداد دانه در هر میوه و تعداد دانه های جنین دار در هر میوه مشخص گردید که بیش از ۸۰% از میوه ها دارای یک جنین می باشند.

germination, Seed dormancy, native of Iran, Crataegus aminii, C. persica, C. babakhanloui