محمد سعید ذبیحی دان - دانشگاه اراک
وحید کفیلی - دانشگاه چمران
عباس خسروانی - دانشگاه

امروزه واژه خلاقیت نقش بسیار مهمی در ادبیات اقتصاد شهری و منطقه ای پیدا کرده است. خلاقیت یک منطقه عاملی برای جذب افراد به آن منطقه می شود. همچنین پدیده مهاجرت به عنوان یک مسئله مهم، مورد توجه بسیاری از محققین علوم مختلف؛ مانند اقتصاد، جامعه شناسی، آمار،جغرافیا و محیط زیست قرار گرفته است. دلیل اهمیت این موضوع نیز این است که مهاجران می توانند تاثیرات مختلفی از نظر سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی و ... بر جامعه و ناحیه میزبان داشته باشند. مهاجرانی که به یک منطقه وارد می شوند، هم می توانند باعث رونق اقتصادی و ورود سرمایه به یک منطقه شوند و هم می توانند مسبب بحران های مختلف اجتماعی و زیست محیطی باشند. در کنار خلاقیت منطقه و مهاجرت، مسئله آلودگی محیط زیست نیز یکی دیگر از مسائل مهم در جهان امروز به شمار می رود. بنابراین با توجه به اهمیت زیاد این موضوع، در این پژوهش سعی شده تا به بررسی تاثیر عوامل اقتصادی و محیطی بر مهاجرت و همچنین عوامل موثر بر آلودگی محیط زیست در استان های ایران پرداخته شود. برای این منظور از داده های مقطعی در سال ۱۳۹۵ استفاده شده است. با توجه به ارتباط بسیار مهم بین مهاجرت و آلودگی محیط زیست، مدلی با دو معادله (خالص مهاجرت و CO۲ ) به صورت سیستم معادلات همزمان طراحی و با روش ۳SLS برآورد شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد، آلودگی محیط زیست دارای اثر منفی بر میزان مهاجرت است. خلاقیت بیشتر در یک منطقه دلیلی برای مهاجرت بیشتر است. که نتایج بدست آمده در این پژوهش این موضوع را ثابت می کند. در مقابل مهاجرت بیشتر به یک استان، به دلیل افزایش جمعیت، باعث افزایش آلودگی بیشتر در آن استان می شود. همچنین نتایج نشان می دهد استان هایی که به سمت صنعتی شدن حرکت کرده اند، میزان انتشار دی اکسید کربن در آنها بیشتر می باشد.

واژه های کلیدی : مهاجرت، خلاقیت ، CO۲، ایران.