جعفر بیک زاد
سیدحامد امیری

مالیات ستانی برای دولت ها در تمام کشورها به منظور تامین بودجه، مهم است. اما این مهم باید در بستری صورت پذیرد که نقش مولفه هایی که برای قوام و دوام جامعه از جمله احترام به ارزش های والای انسانی و اخلاقی لازم و ضروری است نیز مدنظر قرار گیرد. در این میان تاثیر ارزش های اخلاقی و سرمایه اجتماعی بر متغیرهای مختلف، موضوع جالب توجهی است که به تازگی در حوزه مالی رفتاری بررسی می شود. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر ارزش های اخلاقی بر تمکین مالیاتی با نقش میانجی سرمایه اجتماعی در اداره کل امور مالیاتی استان زنجان انجام گرفته است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از حیث روش، توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، کارکنان اداره کل امور مالیاتی استان زنجان است که تعداد آنها ۴۵۷ نفر می باشد. حجم نمونه آماری با استفاده از رابطه کوکران ۲۰۹ نفر برآورد و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده است. داده های موردنیاز با ۳ پرسش نامه استاندارد؛ پرسش نامه ارزش های اخلاقی سازمان (نامکونگ، ۲۰۱۰)، پرسش نامه تمکین مالیاتی (پژوهش نیا ۹۳-۱۳۹۲) و پرسش نامه سرمایه اجتماعی (ناهاپیت و گوشال، ۱۹۹۸) جمع آوری شد و بر اساس روش مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای SPss وSmart PLS۳ مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های تحقیق تاثیر مثبت و معنادار ارزش های اخلاقی سازمان و سرمایه اجتماعی را بر تمکین مالیاتی نشان داد؛ ضمن اینکه نقش میانجی سرمایه اجتماعی در اثرگذاری ارزش های اخلاقی سازمان بر تمکین مالیاتی تایید شد.

کلیدواژگان: اخلاق، ارزش های اخلاقی سازمان، مالیات، تمکین مالیاتی، سرمایه اجتماعی.