محمد نیازی - دانش آموخته سطح چهار حوزه علمیه قم، دانشجوی دکترای حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه تهران (نویسنده مسئول).
فاطمه آشناد - دانش آموخته سطح سه جامعه الزهرا.

تعلق خمس به سرمایه از مباحث پرابتلا و برجسته «کتاب الخمس» است. مقاله حاضر این موضوع را در میان دلایل مخالفان و گفتار موافقان به بحث نهاده است.واکاوی تعریف موونه و توجه به حکمت استثنای آن در بررسی دلایل هر دیدگاه نقش کلیدی دارد. مهم ترین دلیلی که محقق را در پذیرش عدم تعلق خمس به سرمایه متقاعد می کند، توجه به وضعیت خمس در موونه انتفاعیه و عنایت به چیستی ملاک تعلق خمس است. در جریان دلایل خمس مشابهتی میان سرمایه و موونه انتفاعیه وجود دارد که این نوشته عهده دار تقریب و تبیین این مشابهت است. همین طور در پاره ای دلایل به ملاک تعلق خمس اشاره شده است که ممکن است با ذهنیت عمومی در محور بودن «صدق موونه» در معافیت از خمس ناسازگار باشد. نویسنده در نهایت، معافیت سرمایه از تعلق خمس را برگزیده است. البته این معافیت نمی تواند به شکل مطلق باشد و به اقتضای دلایل مورد پذیرش می باید سعه و ضیق آن را تعیین کرد.

سرمایه, تعلق خمس, موونه, موونه انتفاعیه, حکمت استثنای موونه