شهریار خسروی - MSc in Occupational Therapy, Rehabilitation Research Center, Department of Occupational Therapy, School of Rehabilitation Sciences, Iran University of Medical Sciences (IUMS), Tehran, Iran
اکرم آزاد - PhD in Occupational Therapy, Associate Professor, Rehabilitation Research Center, Department of Occupational Therapy, School of Rehabilitation Scineces, Iran University of Medical Sciences (IUMS), Tehran, Iran
مسلم چراغی فرد - PhD in Occupational Therapy, Assistant Professor, Rehabilitation Research Center, Department of Occupational Therapy, School of Rehabilitation Sciences, Iran University of Medical Sciences (IUMS), Tehtran, Iran
لاله لاجوردی - PhD in Occupational Therapy, Associate Professor, Rehabilitation Research Center, Department of Occupational Therapy, School of Rehabilitation Scineces, Iran University of Medical Sciences (IUMS), Tehran, Iran
قربان تقی زاده - PdD in Neuroscience, Associate Professor, Rehabilitation Research Center, Department of Occupational Therapy, School of Rehabilitation Sciences, Iran University of Medical Sciences (IUMS), Tehran, Iran

مقدمه: بیماری مولتیپل اسکلروزیس یکی از علل شایع ناتوانی در بیماری های نورولوژیک، به ویژه در گروه سنی ۲۰ تا ۴۰ سال است. عوامل متعددی ممکن است بر کیفیت زندگی این بیماران تاثیر بسزایی بگذارد؛ بنابراین، هدف این مطالعه بررسی عوامل موثر بر کیفیت زندگی مبتلایان به مولتیپل اسکلروزیس، ازجمله اطلاعات دموگرافیک (سن، جنس، شغل، وضعیت تاهل، سطح تحصیلات، مدت ابتلا و نوع بیماری) و همچنین، عوامل ناشی از بیماری (شدت افسردگی، سطح ناتوانی، شدت درد و سطح شناخت) بود. روش کار: این مطالعه به صورت غیرتجربی و مقطعی درباره ۸۲ فرد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس (۵۳ نفر از نوع عود-بهبود و ۲۹ نفر از نوع پیش رونده ثانویه) به‎صورت غیرتصادفی ساده، در گروه سنی ۲۵ تا ۶۰ سال انجام شد. در این مطالعه، برای بررسی ارتباط بین متغیرها و همچنین، عوامل موثر بر کیفیت زندگی، به ترتیب، از آزمون های هم بستگی پیرسون یا اسپیرمن و رگرسیون چندگانه با در نظر گرفتن سطح آلفای ۰۵/۰ استفاده شد. یافته ها: نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که تمام عوامل فوق (اطلاعات دموگرافیک و عوامل ناشی از بیماری) با وضعیت فیزیکی و نیز وضعیت روان شناختی کیفیت زندگی به ترتیب، با ضریب ۸۹/۰ و ۸۵/۰ هم بستگی بالایی دارند. همچنین، دو عامل شدت افسردگی و سطح ناتوانی به ترتیب، با ضریب استاندارد بتای ۴۸/۰- و ۳۵/۰- عوامل مهم موثر بر تعیین وضعیت فیزیکی کیفیت زندگی افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بودند. یگانه عامل موثر بر وضعیت روان شناختی کیفیت زندگی آنان شدت افسردگی (با ضریب استاندارد بتای ۶۷/۰-) بود. نتیجه گیری: شدت افسردگی عامل بسیار مهم و موثر در هر دو بعد روان شناختی و فیزیکی کیفیت زندگی افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس است و مداخلات برای بهبود افسردگی می تواند به بهبود کیفیت زندگی در هر دو بعد کمک بسزایی کند.

Depression, Disability evaluation, Multiple sclerosis, Quality of life, مولتیپل اسکلروزیس, کیفیت زندگی, افسردگی, ارزیابی ناتوانی