رحیم رضایی - کارشناس دفتر توسعه امور علوم و فناوری – سازمان مدیریت و برنامه ریزی

جهانی شدن فرآیندی است که تمام مسائل جهان را تحت تأثیر قرار داده است. کم رنگ شدن مرزهای جغرافیایی، قدرتمند شدن سازمان‌های تجاری از جمله WTO ، افزایش جریان‌های سرمایه‌ای، تقسیم‌بندی کشورهای جهان براساس میزان تولید علم و بهره‌مندی از آن و... سبب شده که کشورهای جهان جهت پویایی اقتصادی در زمینه‌های مختلف با همدیگر رقابت سختی داشته باشند. لذا اقتصاد از کارگر و سرمایه محور به دانش محور تغییر کرد و کشورها سعی می‌کنند از طریق تولید علم و تبدیل آن به فناوری برتر به شکوفایی اقتصادی برسند. یکی از شاخص‌های اقتصاد پایدار، R&D است. R&D منجر به اقتصاد چند محصولی می‌شود. که از ثبات بیشتری برخوردار است. به همین دلیل کشورهای پیشرفته صنعتی و اخیراً کشور چین حداکثر سرمایه‌گذاری در بخش R&D کرده‌اند. این امر در هزاره سوم بُعد جهانی به خود گرفته به عبارت دیگر در دهه‌های گذشته عاملان سرمایه‌گذاری در بخش R&D، در بعد جهانی فعالیت می‌کنند. در این مقاله ضمن بررسی روند جهانی شدن R&D و اهمیت آن، بر وضعیت R&D ایران را بررسی می‌شود.

جهانی شدن، R&D، شرکت‌های چند ملیتی بین‌المللی