فتحعلی نوری - عضو هیات علمی مرکزتحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه
علیرضا مدیررحمتی - اعضاء هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
احمد همتی - اعضاء هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

به منظور انتخاب و معرفی کلن های برتر صنوبر (پوپولتوم مقایسه ای) آزمایشی با ۱۰ کلن صنوبر از گونه های Populus nigra که در خزانه سلکسیون برتری خود را نشان داده بودند در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار با فواصل کاشت ۳×۳ متر در دو ایستگاه تحقیقاتی مهرگان و اسلام آبادغرب انجام گرفت. در طول دوره آزمایش مبارزه با علفهای هرز به صورت دستی و آبیاری نرمال به روش جوی پشته انجام پذیرفت. در پایان هر فصل رویشی صفات قطر برابر سینه (در ارتفاع۳۰/۱ متر) و ارتفاع درختان اندازه گیری گردیدند. در سال آخر آزمایش علاوه بر دو صفت یاد شده قطر یقه، قطر میانه، قطر انتهای تنه و وزن درختان هر یک از کلنها پس از قطع اندازه گیری شد. تجزیه واریانس ساده برای ارتفاع، قطر و میزان حجم در هکتار درختان، تجزیه واریانس مرکب برای ارتفاع، قطر، حجم در هکتار و میزان رویش جاری سالیانه انجام پذیرفت و کلنها بر اساس میانگین های محاسبه شده گروه بندی گردیدند. این آزمایش نشان می دهد که از میان کلن های کاشته شده در دو ایستگاه تحقیقاتی مهرگان و اسلام آبادغرب با توجه به میزان ارتفاع، قطر برابر سینه، رویش جاری ارتفاعی، رویش جاری قطری و حجم در هکتار کلن های Populus nigra ۶۲/۱۵۴، Populus nigra ۵۶/۷۵،Populus nigra betulifolia ، Populus nigra mehregan ،Populus nigra ۵۶/۳۲وPopulus nigra ۵۶/۵۲   برترند که برای کشت انبوه در استان معرفی می گردند. میانگین قطر این کلنها بین ۷/۲۰ تا ۹/۲۱سانتیمتر، میانگین ارتفاع بین ۲/۱۵ تا ۹/۱۶ متر و میانگین تولید حجمی آنها بین ۹/۲۷ تا ۲/۳۹ متر مکعب در هکتار و در سال محاسبه گردید

ارتفاع, حجم, پوپولتوم مقایسه ای, صنوبرتاج بسته, قطر, کرمانشاه